سخنرانی رئیس کمیته مبارزه با مواد مخدر وزارت امور خارجه و مدیر بخش کنترل مواد مخدر روسیه ویکتور ایوانف، در جلسه کنفرانس وزرای گروه پمپیدو، مورخ ۱۳ دسامبر ۲۰۱۱، در لیوبلیانا، اسلوونی
(۱۳ دسامبر ۲۰۱۱)
در خصوص ایجاد یک سیستم مسئولیت بین المللی برای ممانعت از تولید مواد مخدر در افغانستان
Federal Drug Control Service of the Russian Federation
خانمها و آقایان محترم، عصرتان بخیر.
مایلم از مدیریت شورای اروپا و گروه پمپیدو برای دادن فرصت سخنرانی به اینجانب و ادای سخنانی برای این مخاطبان بین المللی معتبر تشکر و قدردانی کنم.
چهار ماه پیش، ما و سران دستگاه های ذیصلاح سه کشور حوزه بالکان – صربستان، مقدونیه و آلبانی – به بررسی اشکال منطقه ای از دو مورد قاچاق مواد مخدر جهانی پرداختیم: قاچاق کوکائین و قاچاق هروئین.
این بر حسب شانس نیست که دامنه مشکل به عنوان یک اولویت در قطعنامه های اتحادیه اروپا در چارچوب پیمان مواد مخدر اروپا مورخ ژوئن ۲۰۱۰ ذکر گردیده است. ارزیابی های حاضر به طور کامل از سوی سازمان ملل متحد، سازمان امنیت و همکاری در اروپا، وزارت امور خارجه ایالات متحده، اینترپل و یوروپل پذیرفته شده است.
این مشکل در شکل متمرکز خود در کوزوو وجود دارد، که در نتیجه یک سری حوادث شناخته شده به مسیر اصلی ترانزیت مواد مخدر در اروپا تبدیل شده است. کوزوو مرکزی است که از یک سو، شاهد دو جریان قاچاق مواد مخدر جهانی یعنی قاچاق کوکائین از آفریقا و قاچاق هروئین از ترکیه بوده است، و از سوی دیگر محلی برای قاچاق مواد مخدر به سایر کشورهای اتحادیه اروپایی می باشد.
بر اساس ارزیابی های سازمان ملل متحد، سالانه حدود ۵۰ تن هروئین از طریق این مرکز اروپاییِ توزیع کوکائین و هروئین عبور می کند و سود ترانزیت سالانه ای بالغ بر ۳ میلیارد یورو، یعنی دو برابر بیشتر از کل بودجه کوزوو، را تولید می نماید.
همچنین از روی شانس نیست که فعالیت گروه های جنایی مستقر در کوزوو به این قلمرو محدود نشده است: این گروه ها در واقع در سراسر اروپا فعالیت دارند تا زمینه بالاترین ترانزیت سودآور را فراهم کنند.
طبق برخی ارزیابی های اداره پلیس اروپا، جنایتکاران آلبانیایی ۷۰ درصد از بازار هروئین در سوئیس، اتریش، آلمان و مجارستان و همچنین ۲۰ درصد از قاچاق مواد مخدر به مقصد بریتانیا و سایر کشورهای منطقه را در کنترل خویش گرفته اند.
بنابراین، آلبانیایی های کوزوو در حال حاضر به یک نیروی جنایی غالب نه تنها در منطقه مدیترانه و سراسر جنوب شرق اروپا بلکه همچنین در کل اروپا، تبدیل شده اند.
با این حال، مرکز مواد مخدر کوزوو در اروپا از افغانستان سرچشمه می گیرد، که از جنوب شرق اروپا بسیار دور است لیکن بیش از ۹۰ درصد از تولید مواد مخدر در جهان را به خود اختصاص می دهد.
ضمن درک اهمیت زیاد فعالیتهای منسجم با هدف ریشه کنی قاچاق مواد مخدر، باید به این نکته اشاره کرد که اقدامات تقابلی پیشنهادی حاضر مانند دستگیری قاچاقچیان و ضبط محموله های مواد مخدر در مسیرهای تحویل و به ویژه در مسیر بالکان، بدون محو تولید مواد مخدر در افغانستان، به این می ماند که برای نابودی آمادگاه اسلحه دشمن اقدام به رهگیری گلوله های شلیک شده به سوی خود کنیم.
وضعیت مسیر بالکان فقط یکی از اثرات جهانی، یا به عبارت دقیق تر، عالم گستر تولید مواد مخدر در افغانستان است.
اولاً، طبق اعلام دفتر مواد مخدر و جرم (ODC) سازمان ملل متحد، در مدت ۱۰ سال عملیات نظامی در افغانستان، هروئین جان ۱ میلیون انسان در اوراسیا را گرفته است. به خصوص، من در اینجا مایلم توجه شما را به این واقعیت جلب کنم که طبق آخرین گزارش ECDDAM، نرخ مرگ و میر مربوط به مواد مخدر در اروپا از ۱۰ هزار نفر به ۲۰ هزار نفر افزایش یافته است، و در عین حال در این گزارش آمده است که این آمار به دور از آن است که وضعیت واقعی را نشان دهد.
ثانیاً، هروئین افغانستان تامین کننده اساسی مالی تروریسم و جرایم سازمان یافته فراملی است، که ترکیب آن با شکل گیری و فعالیت گروه های شبه نظامی، منجر به بی ثباتی سیاسی و خشونت رو به رشد در کشورهای واقع در مسیر ترانزیت است.
در اینجا شایان ذکر است که باید از گروه های مافیایی ایتالیایی یاد کرد: در ماه اوت ۲۰۰۷ شبه نظامیان گروه کالابریان کشتار در مرکز اروپا را آغاز کردند و در رستوران دا برونو در دویسبورگ، آلمان، شماری از انسان ها را به هلاکت رساندند.
اگر روند همچنان به سمت تحکیم شبکه های جنایی، به ویژه آنهایی که به فعالیت قاچاق مواد مخدر می پردازند، ادامه یابد، می تواند پیش بینی کرد که در سال های آینده تکرار سناریوی مکزیک کاملا غیر ممکن نخواهد بود و جنگ علیه کارتل های مواد مخدر، که دولت پرزیدنت فیلیپ کالدرون شجاعانه در مکزیک راه انداخته است و در پنج سال گذشته جان بیش از ۴۵ هزار نفر، از جمله پلیس، دادستان ها، قضات و پرسنل غیر نظامی و شهری دولت را گرفته است، ممکن است روزی پیش آید.
ثالثا، گروه های جنایی سازمان یافته اروپا کنترل دو سوم از بازار ۶۸ میلیارد دلاری مواد افیونی افغانستان را در دست گرفته اند. این پول عملیات عادی سیستم های مالی کلیه مناطق را بی ثبات می سازد بی آنکه آسیب مستقیم و غیر مستقیم آن به اقتصاد تک تک کشورهای تاثیر پذیرفته از سوء مصرف مواد مخدر در نظر گرفته شود که بخش اعظم آن مواد افیونی افغانستان است. چنین فشاری بر اقتصاد در جریان بحران مالی به ویژه ملموس است و “اثر بادکنکی” را ایجاد می کند.
رابعاً، این مواد مخدر تزریقی هستند که “عامل” اصلی ابتلای شهروندان اروپایی به هپاتیت و HIV را فراهم می آورد.