یک استاد دانشگاه آزاد اسلامی، نقش رسانه را در ارتقاي برنامههاي فرهنگي و پيشگيري از مواد مخدر بسيار حائز اهميت خواند و گفت: براي توليـد برنامههای رسانهای بـا هـدف پيـشگيري از اعتياد باید به گروه مخاطبان توجه ویژهای شود.
دکتر فرزانه چاوش باشی در گفتوگو با روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: نقش رسانه بهویژه رسانه ملي در ارتقاي برنامههاي فرهنگي و پيشگيري از مواد مخدر بسيار حائز اهميت است اما اين نكته را نبايد از نظر دور داشت كه براي طراحي برنامههای رسانهای میبایست اثربخش و بر مبناي شواهد علمي باشد.
وی با تأکید بر اینکه در طراحي پيام بايد به وضعيت مخاطب و كانال انتقال پيام نيز توجه کرد، افزود: در حال حاضر به بسياري از توليدات رسانهای به جنبههای علمي اعتياد و رويكردهـاي رسانهای اثـربخش در اين زمينه توجه نمیشود و اين کمتوجهی و يا توجه نادرست میتواند سـبب ايجـاد باورهـاي غلـط و يـا تقويت باورهاي نادرست قبلي در مخاطب شود و يا به رواج درمانهای غيرعلمي در مورد اعتياد دامن بزنـد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: براي توليـد برنامههای رسانهای بـا هـدف پيـشگيري از اعتياد توجه به نکاتی همچون؛ توسعه توليد برنامههای مرتبط با پيشگيري از مصرف مواد، استفاده از رويكردهاي علمي در تدوين برنامهها و ساخت توليدات رسانهای، ارزشيابي توليدات رسانهای، آمـوزش كارشناسـان و سایر دستاندرکاران حـوزه رسـانه در مـورد رويكردهـاي رسانهای در پيشگيري از مصرف مواد، توجه به عوامل محافظتي و عوامل خطر در طراحي و اجراي برنامههای رسانهای، توجه به نظرات گروه مخاطب در طراحي برنامههای رسانهای، توجه به دستهبندی مخاطبان در طراحي برنامههای رسانهای حائز اهمیت است.
چاوش باشی گفت: گام اول در طراحي يك برنامه رسانهای، توجـه بـه ديـدمان ها (پارادايمها)، رويكردها و مدلهای بهکاررفته در آن طرح است؛ يعني طراح میبایست از يك چارچوب ذهني مشخصي استفاده نموده و به طراحي كار بپردازد او نمیتواند بهطور تصادفي و غیر مبتنی بر شواهد كار كند.
وی افزود: در بین رسانههای جمعی که بیشترین میزان را بر آگاهسازی و آگاهیدهی دارند، راديو، تلويزيون و شبکههای اجتماعي نفوذ بيشتري دارند ولي نقش روزنامهها، مجلات، پوسترها و آگهیهای تبليغاتي را در ايجاد نگرشها و ارزشها نبايد ناديده گرفت.
این استاد دانشگاه بیان داشت: برنامههای پيشگيري که از ساختار عبور رسانهها میکنند، هنگامي موفق خواهند بود که با استراتژیهای ديگر همراه شوند، مطالعات مربوط به تأثير رسانهها، نشان دادهاند که اگرچه رسانهها موجب افزايش آگاهي جمعيت هدف میشوند، اما بهتنهایی نمیتوانند تغيير محسوسي در رفتار آنان ايجاد نمايند، براي استفاده از رسانهها، ابتدا بايد به سؤال زير پاسخ داد: گروه مخاطب دقیقاً چه کساني هستند؟ در چه رده سني و جنسي و طبقه اجتماعي قرار دارند؟ گروه مخاطب از چه رسانههایی و در چه زمانهایی بيشتر استفاده میکنند؟ اين گروه چه پیامهایی را بيشتر دريافت میکنند؟ گروه مخاطب پیامها را به چه شکل و از طرف چه کساني بيشتر میپذیرند؟
چاوش باشی با بیان اینکه بايد از محدودیتهای زماني و هزينه استفاده از هر وسيله ارتباط جمعي مطلع بود، گفت: به عقيده مبلغان تجاري، براي آگاه کردن بيننده، آگهي حداقل سه بار بايد در معرض نمايش گذاشته شود. بديهي است که براي تغيير نگرش و باورها به بيش از اين ميزان نياز است.
وی در پایان تأکید کرد: رسانهها و برنامههایی که افراد در معرض خطر بیشتری را تحت پوشش قرار میدهند، ارجحيت بيشتري دارند و استراتژیهایی که در آن از رسانههای جمعي استفاده میشود، عبارتاند از «ارتباط با نويسندگان و كارگردانان»، «استفاده از چهرههای محبوب در رسانههای جمعي»، «استفاده از معتادان آسیبدیده در رسانهها»، «استفاده از سلبريتيها در برنامههای تلویزیونی و شبکههای اجتماعي» که میتوانند بیشترین تاثیر را در گروه مخاطبان داشته باشند.
منبع: روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر۹۸٫۰۶٫۲۶