نتایج پژوهش محققان کشور نشان می‌دهد درمان نگهدارنده معتادان با متادون، نقش قابل توجهی در افزایش کیفیت زندگی و کاهش رفتار پرخطر آنها دارد.
به گزارش خبرنگار پژوهشی ایسنا، متادون یک مخدر صناعی است که در آلمان و دقیقاً قبل از جنگ جهانی دوم تولید و در سال ۱۹۴۱ در آلمان معرفی شد؛ اما پزشکان آلمانی به علت عدم آگاهی از دوز بی خطر دارو از آن استفاده نمی‌کردند. بعد از جنگ جهانی دوم، متادون در آمریکا مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که این دارو اثراتی مشابه مورفین ولی با طول اثر بلندمدت‌تر دارد. این بررسی‌های ابتدایی به استفاده از متادون برای بی‌دردی و کاهش علائم سندرم ترک هروئین منجر شد.
متادون اکنون به عنوان داروی نگهدارنده معتادان، اثرات ویژه‌ای دارد. در صورت استفاده از دوز مناسب، تک دوز آن بیمار را برای ۲۴ تا ۳۶ ساعت بدون ایجاد یوفوریا، سدیشن، یا بی دردی پایدار نگه می‌دارد.
بنابراین بیمار می‌تواند کارکردهای عادی خود را بدون اختلال در فعالیت‌های فیریکی یا ذهنی داشته باشد و بیماران درک درد و واکنش‌های احساسی عادی خواهند داشت. مهمتر از همه این که متادون میل شدید دائمی به مخدرها و گرسنگی برای آنها که عوامل عمدهٔ عود هستند را از بین می‌برد.
دکتر ابوالحسنی افکار و همکارانش در پژوهشی به بررسی تاثیر درمان نگهدارنده با متادون بر کیفیت زندگی و کاهش رفتارهای پرخطر معتادان به مواد مخدر پرداخته‌اند.
در این پژوهش با اشاره به این که امروزه مسأله اعتیاد به مواد مخدر و سوء مصرف مواد به صورت یک مشکل جهانی و فراگیر درآمده است، درمان نگهدارنده با متادون به عنوان یک اقدام اساسی در راستای پیشگیری از سوءمصرف مواد و افزایش کیفیت زندگی معتادان توصیف شده است.
این پژوهش از نوع نیمه‌تجربی بوده که در آن ۵۰ نفر از معتادان مراجعه‌کننده به مراکز سرپایی بخش خصوصی استان گیلان که متادون دریافت می‌کردند به مدت شش ماه تحت بررسی قرار گرفته‌اند.
در این تحقیق کیفیت زندگی معتادان در هشت بعد مورد بررسی قرار گرفته در ماه اول و ماه ششم پرسشنامه کیفیت زندگی تکمیل شده است.
میانگین سنی افراد مورد مطالعه در این تحقیق، ۳۰٫۳ سال بوده که ۹۲ درصد آنها مرد بودند. همچنین ۷۶ درصد افراد مورد بررسی بیش از دو بار در روز مواد مصرف می‌کردند.
در این تحقیق ۴۶ درصد افراد سابقه ترک اعتیاد داشتند که طولانی‌ترین دوره ترک آنها بین یک تا چهار ماه بوده است.
همچنین ۳۰ درصد افراد سابقه استفاده از مواد مخدر تزریقی و ۱۶ درصد سابقه استفاده از سرنگ مشترک برای تزریق داشتند.
نتایج این پژوهش پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد: عملکرد اجتماعی معتادان قبل و بعد از مصرف متادون، تفاوت قابل ملاحظه‌ای داشته و از نظر آماری معنادار است به طوری که عملکرد جسمی آنها از ۲۸ امتیاز به ۳۵ امتیاز افزایش و سلامت روان آنها از ۳۰ به ۴۸ ارتقا یافته است.
از سویی دیگر متادون درمانی باعث کاهش قابل توجه رفتارهای پرخطر معتادان در این تحقیق شده است.
به گزارش ایسنا مطالعات تصویری مغز معتادان در تحقیقات انجام شده نشان داده است که اختلالات نوروبیولوژیک مغزی ناشی از مصرف نارکوتیک‌ها می‌توانند برای مدت طولانی باقی بمانند و مغز مصرف کنندگان متادون به مغز گروه کنترل از مغز ترک کنندگان مواد شبیه‌تر است.
تحمل متقاطع، خصوصیت مهم دیگر داروی متادون برای معتادان است. در دوزهای کافی، متادون اثر نارکوتیکهای خیابانی (مانند هروئین در دوز معمول) را بلوک کرده و احتمال مصرف آن در حدی که باعث overdose شود را کاهش می‌دهد. به این علت که تحمل نسبت به این دارو ثابت می‌ماند بیماران –در مواردی حتی تا ۲۰ سال – بر دوز مشابهی باقی می‌مانند. در نهایت، متادون از نظر دارویی، دارویی با عوارض جانبی بسیار اندکی است.
درباره شیوه و مقدار مصرف متادون در درمان نگهدارنده نیز صحبت‌های زیادی در مورد پروتکل و دوز مصرفی مناسب متادون شده‌است. عده‌ای از پزشکان به علت تمایل به ترک کامل مواد از ابتدا از دوزهای پایین متادون استفاده می‌کردند؛ این پزشکان این تصور را داشتند که راحت تر می‌توان دوزهای پایین متادون را قطع کرد و به هدف کامل رسید.
بیماران نیز با این تصور که متادون استخوان‌ها را خراب، لیبیدو را کاهش می‌دهد و ترک آن سخت تر از هروئین است در مقابل مصرف دوز دارویی کافی مقاومت می‌کنند.
اما در حال حاضر شواهد علمی کافی وجود دارد که استفاده از دوز کافی متادون را مورد حمایت قرار داده و بر این اساس استوار است که دوز کمتر از mg ۶۰ تنها برای عدهٔ محدودی از بیماران مناسب است.
«اظهارات افراد خارج از دبیرخانه ستاد، مندرج در پرتال ستاد الزاماً به معنای موضع رسمی ستاد مبارزه با موادمخدر نمی‌باشد.»