يك پژوهشگر اعتياد، آموزش خانواده‌ها، شیوه‌های فرزندپروری و آموزش مهارت‌های زندگی را سه راهکار برای مقابله با اعتیاد کودکان خواند و گفت: خانواده‌ها روی دوستان فرزندانشان حساس باشند؛ زيرا ٦٠ درصد آسیب‌های اجتماعی در ایران از طریق دوستان ایجاد می‌شود.
به گزارش روابط عمومی شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان خراسان‌رضوی، دکتر هومان نارنجی‌ها در جلسه آموزش پیشگیری اولیه از اعتیاد وي‍‍‍‍ژه تشکل‌های دینی و مذهبی كه در محل سالن آموزشی فرهنگسرای انقلاب مشهد برگزار شد، گفت: اعتیاد به موادمخدر صنعتی و روانگردان‌ها محصول عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی است و وقتی زشتی مصرف موادمخدر و روانگردان‌ها برای یک فرد از بین برود، دیگر برای تداوم مصرف مانعی وجود ندارد و سختی بار اول برایش تکرار نمی‌شود و درها برای تکرار خطا باز می‌شوند.
وی ادامه داد: این که تصور شود اعتیاد تنها بدنه ضعیف و بیکار جامعه را دربرمی گیرد، اشتباه است و این آسیب اجتماعی امروز در میان تمام قشرهای مردم رواج دارد.
این پژوهشگر حوزه اعتیاد با اشاره به این که باید ضررهای انواع مخدرها را به اطلاع مردم رساند، افزود: موادمخدر صنعتی مانند موادمخدر سنتی و حتی بدتر از آن است و می‌تواند صدمه‌های جبران ناپذیری را به افراد مصرف کننده وارد کند.
نارنجي‌ها افزود: اولین نکته‌ای که باید در راه رسیدن به موفقیت مدنظر قرار داد، هوش اجتماعی است که فراتر از تحصیل بوده و ۸۰ درصد موفقیت شما به این اصل مرتبط است.
وي دومین نکته مهم را برای کسب موفقیت برخورداری از مهارت‌های زندگی دانست و افزود: مهارت‌هایی همچون کنترل خشم و دوست‌یابی و جرات نه گفتن از مهم‌ترین این مهارت‌ها است.
این محقق تصریح کرد: به منظور دستیابی به موفقیت باید سطح هوش اجتماعی و مهارت‌های زندگی خود را ارتقاء بخشیم که مولفه دوست‌یابی از مهم‌ترین آنها است.
نارنجي‌ها یکی از موانع موفقیت را کشیده شدن به سمت مواد اعتیادآور ذکر و بیان کرد: همیشه اعتیاد با این باور غلط در فرد شروع می‌شود که “من معتاد نمی‌شوم”، این آغاز یک اشتباه است چرا که مرز اعتیاد نه آلارم، نه ویبره و نه سیم خاردار دارد. نوجوانان و جوانان باید بدانند خطر اعتیاد در کمین آنها است و نمی‌توان با تصور این که “من معتاد نمی‌شوم” به سمت استفاده تفریحی از موادمخدر رفت.
وي با اشاره به فعالیت برخي سایت‌ها در تبلیغ موادمخدر گفت: تمام مخدرها، به سلامت افراد آسیب می‌رسانند و تبلیغ این مواد برای لاغری، افزایش هوش، بیداری و کاهش احساس درد بیماری ها، دروغ و بی‌اساس است.
این پژوهشگر حوزه اعتیاد؛ مداخله والدین در امر مقابله با اعتیاد به موادمخدر و روانگردان‌ها را بسیار مهم و ضروری دانست و افزود: همانطور که مردم حاضرند برای تحصیل فرزندانشان و برگزاری کلاس‌های فوق برنامه و جانبی هزینه کنند، باید در امر مقابله با اعتیاد نیز احساس مسئولیت کرده و فرزندانشان را برای شرکت در کلاس‌های مهارت‌های زندگی که بسیار مهم‌تر از برنامه‌های یاد شده است، تشویق کنند.
نارنجی‌ها تصریح کرد: متأسفانه کلاس مهارت‌های زندگی چندان میان مردم جا نیافتاده است، باید فضا را اجتماعی کنیم تا خانواده بفهمد که نقاط ضعف و کلیدی فرزندش را با آموزش مهارت‌های زندگی می‌تواند شناسایی کند.
وی ادامه داد: مهارت‌های زندگی آموزه‌هایی برای سربلندی و پاسخ‌گویی به نیازهای کودکان، نوجوانان و جوانان است، باید والدین فرزندان خود را با آموزش این مهارت‌ها در برابر اعتیاد واکسینه کنند.
این پژوهشگر تأکید کرد: همچنین ضروریست مراقبت اولیه پیشگیری از اعتیاد در لایه‌های اجرایی و خدماتی تعریف شوند و از سازمان‌های مردمی کمک گرفت و دیگر نیاز به امکانات دولتی نباشد.
نارنجی‌ها افزود: دسترسی آسان به موادمخدر مشکلی بزرگ است اما مهم‌تر از آن، این است که افراد نسبت به تبعات مصرف مواد آگاه باشند و به سمت آن نروند، البته اینکه چرا افراد از مواد دوری نمی‌کنند به نوع نگرش آنها برمی‌گردد، به همین دلیل مردم بهتر از دولت می‌توانند افراد را در برابر اعتیاد و تغییر نگرش آنها به این معضل بزرگ هوشیار کنند.
وی تأکید کرد: وظیفه آگاه کردن کودکان، نوجوانان و جوانان نیز بر عهده خانواده است، والدین باید بر فرزند نظارت داشته باشند، باید محیط خانه را محیطی قانونمند کرد تا فرزند تبعیت از قوانین خانواده را یاد بگیرد. خانواده باید با اصول فرزندپروری آشنا باشد و مهارت‌های زندگی را به او یاد بدهد. پدر و مادر نباید فرزند را تن‌پرور، بی مسئولیت، بی‌صبر و لذت‌جو بار بیاورند. این که برخی والدین می‌گویند “بچه ما هرچه بخواهد در اختیارش است”، غلط است چون اصلاً نباید همه چیز خیلی راحت در اختیار فرزند قرار بگیرد.
نارنجی‌ها با اشاره به نشانههای مصرف مواد خاطر نشان کرد: تغییر ساعت خواب و بیداری و کم و زیاد شدن اشتها نشانه مصرف موادمخدر سنتی است و رفتارهای پرخاشگرانه و تند و هذیان‌گویی از علائم مواد صنعتی است. بقیه علائم نيز در هر دو مشترک است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا با مصرف تفریحی کسی معتاد می‌شود، افزود: ناآگاهی از پدیده اعتیاد و ماهیت دقیق این بیماری باعث باورهای اشتباه می‌شود و افراد با همین فکر شروع کرده‌اند که مصرف گاه و بی‌گاه و تفریحی، اعتیادآور نیست. در واقع مصرف‌کنندگان تفننی شیشه فقط یک قدم تا اعتیاد فاصله دارند.
این متخصص ترک اعتیاد درباره بازدهی روش‌های درمان “گل” در مراکز ترک اعتیاد گفت: “گل” درمان سختی دارد و بازدهی آن نسبی است. بسیاری از مصرف‌کنندگان شنیده‌اند که “گل” اعتیاد ندارد. وقتی کسی عوارض این ماده را در حد سیگار می‌داند، درمان آن هم سخت می‌شود.
وی عوامل مؤثر در کاهش مصرف شیشه و جایگزینی “گل” با آن را قیمت و عوارض شیشه، مبارزه پلیسی با ترانزیت و دسترسی بیشتر به “گل” می‌داند و ادامه داد: اگر شیشه در دسترس قرار گیرد دوباره مصرف آن بالا می‌رود. سن مصرف “گل” از هر سنی ممکن است آغاز شود ولی معمولاً از زیر ۱۸ سال شروع و جزو مواد دروازه‌ای حساب می‌شود؛ یعنی دروازه ورود به مصرف موادمخدر است.
این درمانگر اعتیاد گفت: آگاهی خانواده‌ها از انواع موادمخدر در کشور بسیار پایین است ما خانواده‌های زیادی داریم که با انواع موادمخدر آشنایی ندارند. مثلاً من پدر و مادرانی را دیده‌ام که فکر می‌کنند فرزندانشان به کشاورزی و گل و گیاه علاقه دارند درحالی‌که نمی‌دانند فرزندانشان در گلدان‌های اتاقشان علف می‌کارند و می‌کشند.
او ادامه داد: در کل سه راهکار برای مقابله با اعتیاد کودکان وجود دارد؛ آموزش خانواده‌ها، شیوه‌های فرزندپروری و آموزش مهارت‌های زندگی که البته همه اینها در ایران ضعیف است. خانواده‌ها باید روي دوستان فرزندانشان حساس باشند چرا كه ٦٠ درصد آسیب‌های اجتماعی در ایران، از طریق دوستان ایجاد می‌شود.
نارنجی ها با اشاره به کپسول‌های گیاهی عرضه شده در عطاری‌ها که برخی معتادان برای ترک اعتیاد از آن استفاده می‌کنند گفت: کپسول‌های ترک اعتیاد دست ساز عطاری‌ها، است که ترکیبی ناشناخته از انواع داروهای اعتیادآور و مخدر و حاوی مواد شیمیایی، قرص‌های مخدر و مواد اعتیاد آور است و هیچ ماده گیاهی در آنها وجود ندارد.
وی زنان را قربانیان اعتیاد خواند و گفت: زنان مقاومت کمتری نسبت به مردان در برابر آسیب‌های ناشی از مواد مخدر دارند و همچنین مدت زمان اعتیاد و وابستگی کامل آنان از اولین مصرف بسیار کوتاه‌تر از مردان است.
این پژوهشگر افزود: شیوع اعتیاد در مردان بسیار بیشتر از زنان است اما به لحاظ فیزیولوژیک که مرتبط با جنس است، زنان مقاومت کمتری نسبت به مردان در برابر آسیب‌های موادمخدر دارند و همچنین مدت زمان اعتیاد و وابستگی کامل آنان از اولین مصرف بسیار کوتاه‌تر از مردان است.
این درمانگر اعتیاد ادامه داد: به‌دلیل ویژگی‌های جنسیتی مثل مشکلات جسمی و یا حمایت همسران و خانواده، درمان اعتیاد در زنان بسیار دشوارتر است. در بیشتر مواقع همسر زن، معتاد و مصرف‌کننده است و چون این مصرف خانوادگی می‌باشد بنابراین درمان هم سخت‌تر می‌شود و نمی‌شود به راحتی آنان را از مواد جدا کرد.
نارنجی‌ها افزود: دسترسی آسان به موادمخدر مشکلی بزرگ است، اما مهم‌تر از آن این است که افراد نسبت به تبعات مصرف مواد آگاه باشند و به سمت آن نروند، البته اینکه چرا افراد از مواد دوری نمی‌کنند به نوع نگرش آنها برمی‌گردد، به همین دلیل مردم بهتر از دولت می‌توانند افراد را در برابر اعتیاد و تغییر نگرش آنها به این معضل بزرگ هوشیار کنند.
وی تأکید کرد: وظیفه آگاه کردن کودکان، نوجوانان و جوانان نیز بر عهده خانواده است، والدین باید بر فرزند نظارت داشته باشند، باید محیط خانه را محیطی قانونمند کرد تا فرزند تبعیت از قوانین خانواده را یاد بگیرد. خانواده باید با اصول فرزندپروری آشنا باشد و مهارت‌های زندگی را به او یاد بدهد. پدر و مادر نباید فرزند را تن‌پرور، بی‌مسئولیت، بی صبر و لذت‌جو بار بیاورند. این که برخی والدین می‌گویند بچه ما هرچه بخواهد در اختیارش است، غلط است چون اصلاً نباید همه چیز خیلی راحت در اختیار فرزند قرار بگیرد.
منبع: روابط عمومی شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان خراسان‌رضوی۹۷٫۰۹٫۲۴