سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر به تشریح برنامه های ستاد طی یکسال گذشته پرداخت و گفت: ۳۸۰ هزار جلد درسنامه با مبحث پیشگیری از اعتياد در سال تحصیلی اخیر در اختيار معلمان مدارس قرار گرفت، همچنین در دانشگاهها کانون همیاران سلامت راه اندازی شد.
به گزارش روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر، دكتر پرویز افشار صبح امروز به مناسبت هفته دولت در نشست خبری با اصحاب رسانه گفت: گزارش‌های رسمی سازمان ملل كه توسط دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (UNODC) در وين منتشر شده حكايت از آن دارد که شیوع استفاده از مواد مخدر در سراسر دنیا رو به گسترش است.
وی افزود: براساس گزارش رسمی سازمان ملل متحد، تولید مواد مخدر در کشور افغانستان در سال گذشته ۴۶۰۰ تن بود که براساس پیش‌بینی‌ها این رقم امسال به ۹ هزار تن خواهد رسید؛ همچنین برخی گزارش‌ها اعلام کرده‌اند که این رقم ممکن است به ۱۲ هزار تن افزایش يابد.
معاون كاهش تقاضا و توسعه مشاركت‌هاي مردمي ستاد بيان داشت: متاسفانه تولید و مصرف مواد مخدر صناعي و محرک جدید روز به روز در حال افزایش است، سال گذشته بیش از ۷۰۰ نوع از اين نوع مواد (NPS) در دنیا شناسایی شد که طبق گزارش‌های سازمان ملل این رقم در حال رسیدن به ۷۵۰ عدد است.
افشار ادامه داد: در گذشته تولید مواد مخدر در کشور افغانستان محدود به نوع سنتی بود اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که تولید ماری‌جوانا، گل و همچنین آمفتامین‌ها در آن کشور رو به افزايش است که این موضوع تهدیدی جدی برای کشور ما و جامعه جهانی محسوب مي‌شود.
وی در ادامه به اقدامات ستاد مبارزه با مواد مخدر در حوزه پیشگیری پرداخت و گفت: عزم و اراده و هماهنگی دستگاه‌های اجرایی برای پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر از جمله مطالبات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالي) است و باعث شده دستگا‌ه‌ها در این زمینه حساسیت بیشتری از خود نشان دهند.
سخنگوي ستاد تصريح كرد: طرح توانمندسازی در مقطع دوم متوسطه اقدام بزرگ و جالب توجهی بود که تقریبا در تمامی مراکز استان‌ها اجرایی شد، همچنين چاپ بروشورها و سه درسنامه برای معلمان و مربیان مقاطع ابتدايي، راهنمايي و متوسطه از دیگر اقدامات خوب ستاد به شمار می‌رود به طوری که در سال تحصيلي اخير، ۳۸۰ هزار جلد درسنامه با مبحث پیشگیری از اعتياد در اختيار معلمان مدارس قرار گرفت.
افشار بيان داشت: در حوزه آموزش و پرورش با “مديريت مورد” كه شامل غربالگري مي‌شود، تعدادی دانش‌آموز در معرض خطر و آسيب‌ديده شناسايي شدند و تحت درمان قرار گرفتند.
وي افزود: شیوع اعتیاد در مدارس بسیار پایین است و آنچه در خصوص اعتیاد در مدارس مدنظر ما قرار دارد شیوع مصرف است و آمار تعداد مصرف‌کنندگان مدنظر نیست. متاسفانه برخی به اشتباه عنوان می‌کنند که سن اعتیاد پایین آمده است باید بگوییم که سن وابستگی به مواد مخدر در کشور ما بین ۲۱ تا ۲۴ سال است و سن تجربه اولین‌بار مصرف مواد مخدر کاهش یافته است که در این زمینه اطلاع‌رسانی و آموزش‌های بیشتری برای نوجوانان انجام شده است.
معاون دبيركل ستاد با بیان اینکه در محیط دانشگاه محوریت فعالیت‌ها به دست دانشجویان سپرده شده است گفت: در حال حاضر نيز ۳۰۰ کانون همياران سلامت روان دانشجویان در دانشگاه ها راه اندازی شده است که بنا بر گزارش‌های رسمی با اين اتفاق، میزان مصرف “گل” با مداخلات دانشجویان در حال کاهش است.
افشار با بيان اينكه توسعه خدمات پیشگیری از اعتیاد در محیط‌های کارگری و صنعتی باعث کاهش مصرف مواد مخدر در این محیط‌ها شده است، افزود: این طرح‌ها در قالب طرح کاج (کاربست اجتماعی جامعه) براي توانمندسازي كارگران و در کارگاه‌ها و مراكز صنعتي که بین ۵۰ تا ۵۰۰ پرسنل دارند اجرایی مي‌شود که با اين طرح، وضعيت اعتياد در آن محيط‌ها مهار می شود.
نقش سازمان‌هاي مردم‌نهاد در عرصه مبارزه با مواد مخدر
وي با بیان اینکه سازمان‌هاي مردم‌نهاد در عرصه مبارزه با مواد مخدر کمک زیادی داشته‌اند، گفت: بيشتر این سمن‌ها در حوزه‌هاي درمان و پیشگیری فعالیت می‌کنند و خدمات متفاوتی را ارائه می‌دهند، از سال گذشته تاکنون حدود ۸۰۰ طرح از ۶۰۰ سمن توسط ستاد حمايت شده است كه عمده‌ترين آنها، در حوزه پيشگيري از اعتياد بوده است.
افشار اظهار داشت: بیش از دو هزار سمن فعال در حوزه درمان و پیشگیری از مصرف مواد مخدر در كنار ستاد فعاليت مي‌كنند و در بانک اطلاعاتی ما ثبت شده‌اند.
وي ادامه داد: راه‌اندازی سامانه بهبودیافتگان یکی دیگر از اقدامات خوب ستاد است که باعث می‌شود تا از وضعیت بهبودیافته‌گان اطلاع داشته باشیم.
معاون كاهش تقاضا و توسعه مشاركت‌هاي مردمي ستاد با اشاره به برگزاری نشست صمیمانه ۱۱۰سمن برتر که با حضور وزیر کشور و دبيركل برگزار شد، گفت: فعالان این حوزه در این جلسه مشکلات خود را با مدیران و مسولان مربوطه در میان گذاشتند.
۳۰۰ كارگاه توانمندسازي براي سازمان‌هاي مردم‌نهاد برگزار شد
افشار تصریح کرد: ۳۰۰ کارگاه توانمندسازی سازمان‌هاي مردم‌نهاد در سال گذشته برگزار شد و غریب به ۴۰ هزار نفر از معتادان بهبودیافته با مشارکت سازمان فنی و حرفه‌ای تحت پوشش برنامه‌هاي آموزشی این سازمان قرار گرفتند. همچنين ۵ کارگاه منطقه‌ای کارآفرینی و طراحي محصولات نوين برای این افراد برگزار شد چرا كه معتقديم برگزاری این کارگاه‌ها می‌تواند افراد بهبود یافته را با به سمت کارآفرینی و تولید محصولات نوین سوق دهد.
وي با تاكيد بر اينكه بايد كار مردم را به خود مردم واگذار كنيم، بيان داشت: واگذاری کارها به بخش خصوصی و سمن ها می‌تواند سرعت بیشتری به انجام امور بدهد. در سال جدید ۱۶۳ طرح جدید اشتغال بهبوديافتگان به ستاد ارسال شد که به زودي تامين اعتبار مي‌شود و پس از تامین اعتبار برای هزار و ۵۰۰ نفر اشتغال‌زایی خواهد شد.
سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: تفاهم‌نامه بودجه‌ای سه جانبه‌اي از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با شورای اجتماعی و سایر دستگاه‌های اجرایی به امضا رسیده که طبق آن، دستگا‌ها موظف شده‌اند بودجه اضافی خود را برای اجرای طرح‌های پیشگیری و درمان در نظر بگيرند، در صورت انجام این کار، طرح توانمندسازی مقطع دوم متوسطه ۱۵۰ درصد رشد خواهد کرد.
افشار پر کردن اوقات فراغت در مناطق روستایی و کمتر برخوردار را از دیگر اقدامات این ستاد برشمرد و گفت: تجهیز خانه‌های ورزش روستایی با کمک وزارت ورزش نسبت به سال‌های گذشته هزار درصد رشد داشته است و خوشبختانه روستایی در کشور وجود ندارد که از خانه ورزش روستایی محروم باشد و اکنون حدود ۲۵۰۰ خانه روستایی تجهیز شده است.
وی در ادامه؛ نهایی شدن همکاری‌های همه‌جانبه با سایر کشورها را از جمله اقدامات این ستاد دانست و افزود: همکاری همه‌جانبه‌ای با پلیس و دولت‌هاي چین و ایتالیا در زمينه ابعاد مختلف مبارزه با مواد مخدر صورت گرفته است. همچنین انعقاد تفاهم‌نامه مشترکت با یونیسف در زمینه پیشگیری و درمان اعتیاد در نوجوانان نيز از دیگر اقدامات ستاد به شمار می‌رود.
كنگره دانش اعتياد ۱۴ شهريور برگزار مي‌شود
معاون دبيركل ستاد از برگزاري كنگره دانش اعتياد در ۱۴ لغايت ۱۶ شهريور ماه در مركز همايش‌هاي رازي خبر داد و گفت: وزير كشور و دبيركل ستاد يكي از سخنرانان اين كنگره خواهند بود.
افشار با بیان اینکه در حال حاضر ۷۴۰۰ مرکز درمانی و کاهش آسیب در حوزه درمان اعتیاد در کشور فعالیت می‌کنند، گفت: ۲۵۴ مرکز DIC با ۳۲۰ تيم سيار در این زمینه فعالیت می‌کنند. همچنين راه‌اندازی مراکز ارائه خدمات شبانه برای معتادان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر یکی دیگر از کارهای خوب این ستاد است که این نوع مركز ۱۷ هزار نفر خدمات دریافت کرده‌اند. افزايش مراكز TC بهزيستي نيز از ديگر برنامه‌هاي مهم ستاد در يكسال گذشته بوده است.
کشف ۳۷۰ تن مواد مخدر در ۵ ماهه نخست سال جاری
وي با اشاره به حوزه مقابله با عرضه ادامه داد: در ۵ ماهه نخست سال‌جاری ۳۷۰ تن مواد مخدر در کشور کشف شده که این رقم نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته كه 237 تن بوده است، ۱۲ درصد رشد را نشان مي‌دهد.
سخنگوي ستاد بيان داشت: در چهار ماهه ابتدای امسال ۲۷۸ تن مواد مخدر كشف شده است كه اين رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴ درصد رشد داشته است و استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، تهران، یزد، خراسان رضوی، اصفهان، خراسان جنوبی و گلستان بيشترين ميزان كشفيات را طي اين مدت به خود اختصاص داده‌اند.
افشار خاطر نشان کرد: از مجموع كشفيات، ۲۳٫۸ درصد مربوط به استان سیستان و بلوچستان بوده است و سهم سه استان مرزي سيستان و بلوچستان، كرمان و هرمزگان از مجموع كشفيات، ۴۹ درصد مي‌باشد.
وی ادامه داد: طي اين مدت، ۶۷۷۶ اتومبیل و ۳۱۰ قبضه سلاح از قاچاقچیان مواد مخدر کشف و ضبط شده است. همچنين هرویين با ۱۷ درصد، مرفین با ۵۸ درصد و تریاک با سه درصد بیشترین آمار افزایش کشفیات را داشته‌اند.
افشار گفت: با توجه به افزایش قیمت شیشه و مواد پیش ساز تولید آن، تمایل به مصرف شیشه کاهش یافته است؛ شاید یکی از دلایل آن تغییر الگوی مصرف مواد باشد. در حال حاضر مصرف شیشه کاهش یافته و تمايل مصرف بیشتر به سمت گل و ماری جوانا رفته است.
معاون دبيركل ستاد خاطرنشان کرد: تعداد درگیری‌های نیروهای امنیتی و قاچاقچیان مواد مخدر در ۴ ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده است. انهدام کارگاه‌های تولید و پخش مواد مخدر نیز نسبت به مدت زمان سال قبل با کاهش ۲۱ درصدی همراه بوده است.
افشار ادامه داد: تعداد زندانیان جرایم مواد مخدر در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۷ تغییر محسوسی نداشته و آمارها نشان می‌دهند که ۴۱ درصد جرائم زندانیان در خرداد ماه سال جاری مربوط به مواد مخدر بوده است.
اين مقام مسئول در ستاد در انتها به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و اظهار كرد: طی دو سال گذشته برقراری ارتباط بین باندهای تروریستی و قاچاقچیان افزایش یافته است که کشفیات اسلحه به همراه مواد مخدر حکایت از این موضوع دارد. اما قاچاقچیان باید بدانند که اقدامات آنها از سوی کشور ایران بی‌پاسخ نخواهد ماند. همچنين ۷۵ درصد از کشفیات مبتنی بر اطلاعات از پیش صادر شده است و ۳۰ درصد دیگر به صورت اتفاقی کشف شده است.
افشار در پاسخ به سوال خبرنگاري مبني بر تاثیر نوسانات نرخ ارز در درمان معتادان گفت: سالانه حدود یک میلیون نفر از مصرف‌کنندگان مواد مخدر به مراکز درمانی مختلف مراجعه می‌کنند که نوسانات نرخ ارز در درمان آنها تاثیری نداشته است.
وی گفت: ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر مصرف کننده مواد مخدر در کشور وجود دارد که برنامه‌ریزی مناسبی برای اقشار مختلف مصرف‌کنندگان انجام شده است.
افشار بيان داشت: نزدیک‌ترین و ارزان‌ترین راه برای انتقال مواد مخدر از کشور افغانستان به اروپا کشور ایران است که ما باید در این زمینه اقدامات جدی تری انجام دهیم.
وي در پاسخ به سوال خبرنگاري درباره شیوع اعتیاد بین دانش‌آموزان گفت: در مدارس شیوع اعتیاد بسیار اندک است اما حتی یکبار تجربه مصرف هم از نظر ما اهمیت دارد. پژوهش‌های متعددی درباره اعتیاد دانش آموزی انجام شده است اما طبق آخرین آمار رسمی ۲٫۱ درصد (دو و یک دهم درصد ) از دانش‌آموزان “مقطع متوسطه” تجربه یک بار تا بیشتر مصرف مواد مخدر را داشته‌اند.
سخنگوي ستاد درباره اینکه چرا این مقطع سنی برای آمار در نظر گرفته شده است، توضیح داد: این مقطع سن تجربه، هیجان و بلوغ است که بیشتر ممکن است افراد در معرض خطر مصرف مواد قرار بگیرند. در مقطع ابتدایی آمار آنقدر نادر است که قابل اشاره نیست و در آمارهای بین‌المللی هم سه سال آخر تحصیلات مدرسه را می‌سنجند.
افشار همچنین در پاسخ به اینکه آیا اطراف مدارس مورد پایش قرار می‌گیرد یا خير گفت: ما سال گذشته تا شعاع ۵۰۰ متری اطراف مدارس، دانشگاهها، سینما، پارک و فضاهای عمومی را هدف‌گذاری کردیم که اگر در این شعاع مواد مخدر توزیع یا مصرف شود برخورد شدیدتری انجام گیرد. همان‌طور که طبق اعلام پلیس ۲ تن مواد را از اطراف مدارس جمع آوری کرد.
وي ادامه داد: امسال شعاع ۵۰۰ متری را به ۲۵۰ متر تقلیل دادیم که بتوانیم کنترل بیشتری داشته باشیم و خانواده‌ها امنیت خاطر بیشتری درباره محیط تحصیل فرزندشان داشته باشند. اما به‌طور کلی باید بگویم این که گفته می‌شود اطراف مدارس مواد مخدر زیاد مصرف یا خرید و فروش می‌شود درست نیست مدرسه آینه اجتماع است و گلوگاه خوبی است که مداخلات پیشگیرانه و درمانی را انجام بدهیم. ما در طول سال‌های گذشته همکاری‌های خوبی با آموزش و پرورش و شخص وزیر و معاونان ایشان داشته‌ایم و اکنون وضع آموزش و پرورش قابل قبول است و می‌توان گفت در مدارس سوءمصرف مواد مخدر منجر به خطرآفرینی نداریم.
منبع: روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر،۹۷٫۰۶٫۰۴