در سال ۹۴ تعداد سمن‌های فعال در امر مبارزه با مواد مخدر در کشور ۲۰۸۹ سمن بود که این میزان با رشد ۱۵ درصدی در سال ۹۶ به ۲۴۰۰ سمن رسیده است.
به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری فارس، دولت یازدهم و دوازدهم در امر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد با شعار اجتماعی شدن این مبارزه، اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده است، در همین راستا تلاش کرده تا از ظرفیت و پتانسیل‌های سازمان‌های مردم‌نهاد یا NGOها یا سمن‌ها بهره گرفته است.
عبدالرضا رحمانی‌فضلی وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه نفوذ به دل معتادان و همراهی کردن و یکی شدن با آنها و یکدلی، منجر به استقبال آنها و گام برداشتن این معتادان در مسیر درمان و بهبودشان است، افزود: دولت و دستگاه‌های دولتی و اعتبارات نمی‌تواند اعتیاد را حل کند؛ چرا که مسائل و آسیب‌های اجتماعی باید توسط اجتماع و مردم حل شود، اما دولت باید زمینه‌ها و شرایط را مهیا کند.
بر همین اساس می‌توان جایگاه راهبردی و استراتژیک سمن‌ها در امر پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر را متوجه شد.
این در حالی است که محمد بیرجندی مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر از برنامه این ستاد برای توسعه جایگاه راهبردی سمن‌های فعال در امر مبارزه با مواد مخدر خبر داده و گفته است سازمان‌های مردم‌نهاد در سطح کشور توانسته‌اند در مسیر تأمین نیروی کادر و درمان و پیشگیری حرکت کرده و پوشش خدمات در همه حوزه‌ها توسط سازمان‌های مردم‌نهاد در حال گسترش است، ضمن اینکه می‌کوشیم جایگاه راهبردی NGO های فعال در امر پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر در سال ۹۷ را توسعه دهیم.
حال با توجه به این شرایط برای بررسی دقیق وضعیت سمن‌های فعال در امر پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر را رصد کرده‌ایم.
در سال ۹۴ تعداد سمن‌ها (NGO) که در امر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد فعالیت می‌کردند ۲۰۸۹ عدد بوده که این میزان با رشد ۱۵ درصدی در سال جاری به ۲۴۰۰ NGO رسیده است.
۵۲ درصد سمن‌ها شامل ۱۲۵۰ سمن در زمینه کاهش آسیب و صیانت اجتماعی فعالیت کرده و ۴۸ درصد سمن‌ها شامل ۱۱۱۵ سمن در زمینه پیشگیری اولیه، کاهش اعتیاد فعالیت داشته و اقدامات درمانی مانند استقرار مراکز اقامتی ترک اعتیاد ایجاد کرده‌اند.
۶۰۹ سمن یعنی شامل ۲۵ درصد از تعداد کل سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در امر مبارزه با مواد مخدر و کاهش آسیب‌های اجتماعی در سطح یک کشوری و ۷۱۳ سمن شامل ۳۰ درصد از کل سمن‌ها در سطح ۲ کشوری و ۱۰۷۸ سمن که در سطح ۳ هستند و ۴۵ درصد از کل تعداد سمن‌ها را تشکیل می‌دهند، اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
ستاد مبارزه با مواد مخدر برای بهره‌گیری از پتانسیل این سازمان‌های مردم‌نهاد، اقدامات آموزشی خاصی را در نظر گرفته است، به طوری که برای ۵۰ درصد سمن‌های سطح ۱، ۲ و ۳ دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برگزار کرده است، در همین راستا می‌توان گفت که بیش از ۷۴ کارگاه آموزشی تخصصی برگزار و بالغ بر ۲۵۰ هزار نفر ساعت آموزش‌های لازم را دیده‌اند.
تاکنون ۱۷ جلسه کمیته تخصصی توسعه مشارکت‌های مردمی با استفاده از ظرفیت‌های سازمان‌های مختلف برگزار شده است، همچنین ۸۲ جلسه استانی برگزار و ۱۸۶ تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین سازمان‌های مردم‌نهاد و دیگر دستگاه‌ها منعقد شده است.
ستاد مبارزه با مواد مخدر تلاش کرده تا از شهرت و ظرفیت سلبریتی‌ها و شخصیت‌های برجسته و مشهور در جامعه جهت امر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد استفاده کند، که در این راستا ۸۲۰ نفر به عنوان سفیران اجتماعی انتخاب و ۲۲۱۹ خیر داوطلب در حوزه‌های اجتماعی فعالیت‌هایی را در دستور کار خود قرار دادند.
۲۴۵۰ نشست تخصصی و همایش در سال جاری در خصوص مبارزه با مواد مخدر و اعتیاد برگزار شده است، ضمن اینکه ۱۶۸ بیانیه اجتماعی توسط فعالین این حوزه صادر شده است.
۲۵۵ کانال و شبکه اجتماعی در امر صیانت و گفتمان‌سازی پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر در سطح کشور فعال هستند.
ستاد مبارزه با مواد مخدر علاوه بر امر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد برنامه‌ریزی‌های لازم را در خصوص اشتغال بهبودیافتگان در دستور کار خود با استفاده از پتانسیل‌های دیگر سازمان‌ها و ارگان‌ها قرار داده است، به طوری که تاکنون ۱۰ جلسه کمیته تخصصی اشتغال و فرصت شغلی برگزار و یک میلیون و ۹۵۰ هزار نفر تحت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای قرار گرفته‌اند.
وزیر کشور و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر به لزوم صدور مجوز NGOها پس از حداکثر یک ماه اشاره کرده و اظهار داشت: طبق نظر قانون استعلام لازم در این خصوص باید بین ۲۰ تا ۳۰ روز وصول شود که همین امر نشان دهنده آن است که دولت بر استفاده از ظرفیت و پتانسیل سمن‌ها در امر پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر تاکید زیادی دارد.
با توجه به مباحث فوق به نظر می‌رسد باید دولت و دستگاه‌های اجرایی به خواست و نیاز سمن‌ها توجه ویژه‌ای کرده و آنها را به اصطلاح دریابند و با آنکه مصوبه‌ای توسط هیات دولت مبنی بر حمایت از سمن‌ها در امر پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر وجود دارد اما آنها نیازمند حمایت‌های قانونی هستند که در همین راستا عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور خبر از وجود چنین پیشنهادی در یکی از بندهای لایحه ارسالی به مجلس شورای اسلامی داد.
وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه قرار است در بودجه سال ۹۷، بیشترین رقم را به پیشگیری در امر مبارزه با مواد مخدر و همچنین فعالیت‌های تشکل‌های مردمی بدهیم از سمن‌ها خواست خود را فعال‌تر از گذشته کنند.