يك پژوهشگر حوزه اعتياد با تاكيد بر اينكه روش متادون درماني موجب كاهش سوگيري توجه به مواد افيوني مي‌شود، گفت: براي بسياري از افراد وابسته به مواد، استفاده از متادون، درمان جايگزين مناسبي است؛ چرا كه آنان مي‌توانند با مصرف اين دارو تغييراتي در زندگي خود ايجاد كنند و به فعاليت‌هاي اجتماعي خود برگردند.
به گزارش روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر؛ دكتر وحيد نجاتي در گفت‌وگو با پايگاه اطلاع‌رساني ستاد در خصوص پژوهش اخير خود با موضوع بررسي تاثير درمان نگهدارنده متادون بر عملكردهاي شناختي معتادان به مواد افيوني گفت: مصرف متادون به‌عنوان يك روش درماني براي افراد وابسته به مواد در سال ۱۹۶۴ در نيويورك، پس از همه‌گيري سوء‌مصرف هروئين بعد از جنگ جهاني دوم آغاز شد، در آن زمان مطالعات نشان داد استفاده از متادون، استفاده از هروئين را كاهش داده و نرخ مرگ ناشي از سوء مصرف را بسيار كم مي‌كند.
وي افزود: براي بسياري از افرادِ وابسته به مواد، استفاده از متادون، درمان جايگزين مناسبي است؛ چرا كه آنان مي‌توانند با مصرف اين دارو تغييراتي در زندگي خود ايجاد كنند و به فعاليت‌هاي اجتماعي خود برگردند اما گزارشات و مطالعاتي وجود دارد كه نشان داده وابستگي به متادون و استفاده طولاني مدت از آن موجب بروز اختلالات شناختي در افراد مصرف‌كننده و در دراز مدت اين اختلالات شناختي موجب كاهش كارايي فردي، خانوادگي و اجتماعي مصرف‌كننده شود.
اين پژوهشگر حوزه اعتياد بيان داشت: متادون يك آگونيست تصنعي مواد افيوني با طول عمر زياد است كه در آزمايشگاه توليد شده و به‌عنوان نوعي درمان براي وابستگي به مواد افيوني تجويز مي‌شود، افراد وابسته به مواد افيوني، ممكن است وابسته به مصرف خوراكي يا تزريقي اين مواد باشند كه درمان نگهدارنده با متادون بدون توجه به مسير استعمال فرم مناسب درمان براي اين وابستگي به افيون‌ها مي‌باشد.
نجاتي افزود: تحقيقي در اين زمينه به صورت مداخله‌اي بر روي ۳۲ نفر از مصرف‌كنندگان مواد مخدر با دو روش متادون درمان و درمان با كاهش ميزان مصرف با هدف بررسي تاثير درمان نگهدارنده با متادون بر كاركردهاي شناختي مغز انجام شد.
وي با اشاره به يافته‌هاي اين پژوهش اظهار داشت: استفاده مداوم از مواد افيوني مانند هروئين موجب زوال توانايي هوشي، اختلال در توجه، تمركز، مهارت‌هاي حل مسئله، عملكردهاي اجرايي و مهارت‌هاي ادراكي حركتي مي‌شود كه متادون مي‌تواند به عنوان داروي جايگزين براي بازگشت به زندگي افراد وابسته به مواد مورد استفاده قرار مي‌گيرد، درواقع يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه روش متادون درماني موجب كاهش سوگيري توجه به مواد افيوني مي‌شود.
وي اظهار داشت: اگرچه جستجو براي يافتن اشكال ديگر درمان در خصوص وابستگي به مواد افيوني ادامه دارد اما هنوز هم درمان نگهدارنده با متادون، بيشترين استفاده را به خود اختصاص داده است، درمان نگهدارنده با متادون شكلي از درمان است كه براي افراد وابسته به مواد افيوني استفاده مي‌شود.
وي در خصوص نحوه عمل متادون گفت: متادون از طريق كاهش نشانه‌هاي ترك مواد افيوني عمل مي‌كند، ايجاد سطح خوني ثابت متادون، ولع مصرف مواد افيوني را متوقف مي‌كند، از آنجا كه متادون دارويي با طول عمر طولاني‌تر از ديگر افيون‌ها (مانند هروئين) است، يك دوز آن، روزانه از شروع نشانه‌هاي ترك مواد افيوني به مدت ۲۴ ساعت يا بيشتر جلوگيري مي‌كند، علائم ترك شامل اضطراب، بي قراري، آبريزش بيني، دست پاچگي، تهوع و استفراغ مي‌باشد.
اين پژوهشگر حوزه اعتياد گفت: متادون اثرات وجدآور ديگر افيون‌ها را بي‌آنكه لزوماً باعث سرخوشي، تسكين يا فقدان حس درد شود، كاهش مي‌دهد به عبارت ديگر با مصرف متادون، نياز به تزريق مواد افيوني ديگر، احتمال استفاده از افيون‌هاي غيرمجاز يا افزايش دوز مصرفي توسط مراجعان كاهش مي‌يابد.
نجاتي با اشاره به اثرات درمان نگهدارنده با متادون ادامه داد: اين روش درماني، استفاده از مواد افيوني ديگر، انجام فعاليت‌هاي مجرمانه، مرگ و مير، خطر انجام دادن رفتارهاي مرتبط با تزريق و پرخطر، انتقال HIV و بيماري‌هاي مقاربتي را كاهش مي‌دهد و همچنين در بهبود سلامت رواني و جسماني، عملكرد اجتماعي و ارتقاء‌كيفيت زندگي موثر است.
وي افزود: درمان نگهدارنده با متادون قدرت بازدارندگي را در فرد تحت درمان افزايش مي‌دهد، در نتيجه اين نوع درمان نه فقط براي افرادي كه تحت درمان قرار مي‌گيرند بلكه براي كسانيكه به نوعي درگير در ارائه درمان هستند نيز سودمند است در حقيقت متادون سوگيري توجه به محرك‌هاي مرتبط با مواد را كاهش مي‌دهد و دليل آن را مي‌توان عدم تعامل فرد با مواد دانست.
منبع خبر: روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر۹۲/۴/۲۶