دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، مبارزه با مواد مخدر را نبردی بی‌پایان دانست و گفت: دولت به دلیل برخورداری افراد از روحیات درونی و اخلاقی متفاوت و پیش زمینه‌های خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی گوناگون، حتی اگر بخواهد نمی‌تواند یک نسخه واحد برای پیشگیری ۷۵ میلیون نفر و درمان دو میلیون نفر سوء مصرف کننده بنویسد.
مصطفی محمدنجار در گفت‌وگو با خبرنگار «اجتماعی» ایسنا، درباره حلقه مفقوده مبارزه با مواد مخدرعلیرغم اجرای طرح‌های مبارزه با قاچاق خرد و کلان مواد به ویژه در کلان شهرهایی همچون پایتخت که شکسته شدن قبح خرید و فروش مواد مخدر و دسترسی آسان به آن را شاهد هستیم، گفت: استعمال مواد مخدر معضلی بسیار قدیمی با تاریخی شش هزار ساله است که حکومت‌های مختلف را درگیر خود ساخته است.
مبارزه با مواد مخدر نبردی است که پایانی ندارد
وی مبارزه با مواد مخدر را مقوله‌ای جهانی و گسترده خواند که محدود به جغرافیای خاصی نمی‌شود و در این باره گفت: هرچند دامنه و حجم معضل در همه نقاط دنیا یکسان نبوده و به دلایل متعدد از شدت و ضعف برخوردار است، لذا به همین خاطر است که آن را نباید یک نبرد دائمی بدانیم، چرا که جنگ‌ها یک تاریخ شروع و پایان معین دارند، اما برای این نبرد نمی‌توان پایانی تصور کرد.
نجار تصریح کرد: از جمله مهمترین علل مرتبط در این مساله، آثار روحی و روانی است که سوء مصرف مواد مخدر و روانگردان بر مرکز فرماندهی بدن یعنی مغز می‌گذارد و با گرفتن قدرت اراده و تصمیم گیری، فرد مصرف کننده را وابسته به خود می‌کند، لذا در این حالت تا هنگامی که تقاضا برای مواد مخدر و روانگردان وجود داشته باشد، این تقاضا، عرضه را جستجو می‌کند یعنی با ایجاد انگیزه تولید در مافیای تولید مواد مخدر و سودجویان، آنان سعی می‌کنند به هر طریق ممکن نیاز بازار را تأمین کنند.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: در این حال و در وضعیتی که متقاضی مواد مخدر افراد معتادی هستند که غالباً از قدرت و اراده لازم برای اتخاذ تصمیم صحیح برخوردار نیستند، دولت به دلیل برخورداری افراد از روحیات درونی و اخلاقی متفاوت و پیش زمینه‌های خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی گوناگون، حتی اگر بخواهد، نمی‌تواند یک نسخه واحد برای پیشگیری ۷۵ میلیون نفر و درمان ۲ میلیون نفر سوء مصرف کننده بنویسد.
وی با تاکید بر نقش خانواده‌ها در حمایت از این افراد گفت: خانواده فرد معتاد و بیمار به سوء مصرف مواد مخدر و روانگردان با اشراف به روحیات فردی و اجتماعی وی قادر است با پشتیبانی بخش‌های دولتی و مسئول، اثرگذاری چشمگیری نه تنها در درمان فرد معتاد که بالاتر از آن، پیشگیری از گرایش دیگر اعضاء به سمت این معضل داشته باشد.
به گفته دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، عادت فردی و خانوادگی ما ایرانیان به اتکای بیش از حد به دولت در اغلب امور، عامل بسیار مهمی است که در این میان نقش اصلی را بازی می‌کند و نمی‌توان آن را نادیده گرفت، هرچند باید اذعان کرد که در فقدان یا کمبود این خود اتکایی بیش از همه هیأت‌های حاکمه در کشورمان مقصر بوده و هستند.
وی ادامه داد: نهادینه شدن این عادت غلط موجب شده تا همواره نگاه‌مان به سازمان‌های دولتی باشد و به کرات بشنویم یا حتی بگوییم و غر بزنیم که پس دولت چه کار می‌کند؟ یا اگر فرزندمان را به مدرسه می‌فرستیم توقعمان این باشد که همه امور درسی و تربیتی این تعداد وسیع جمعیت دانش آموزی را اولیاء مدارس یک تنه و به کمال دنبال کنند.
به گفته این مقام ارشد در ستاد مبارزه با مواد مخدر، شاید این مطالبات که در بسیاری مواقع جایی برای شانه خالی کردن از بار مسئولیت و فرافکنی است، در برخی امور جواب بدهد، اما در قضیه مواد مخدر باید نقش اصلی را هریک از افراد به عنوان اعضای خانواده ایفا کنیم و نقشی را که برای دولت قائل می‌شویم، نقش یک حامی و پشتیبان باشد.
نجار در ادامه طرح این مسائل را به معنای گریز ستاد مبارزه با مواد مخدر از ایفای مسئولیت‌های خود ندانست و اظهار کرد: چرا که ستاد با همکاری دستگاه‌های عضو در مرکز و استان‌ها حتی بیشتر از گذشته اقدامات مقابله‌ای، پیشگیرانه و درمانی خود را پیاده خواهد کرد، اما به دنبال نشان دادن نقش محوری خانواده‌ها در اثربخش کردن مبارزه با مواد مخدر و روانگردان در سطح جامعه است.
به گزارش ایسنا، وی درباره گزارش عملکرد ستاد مبارزه با مواد مخدر طی دوران حضورش در این ستاد گفت: در حوزه کاهش عرضه مواد مخدر و روانگردانها اقدامات مناسبی صورت گرفته و شاخص‌های کشفیات موادمخدر نسبت به میزان ورودی مواد به داخل کشور افزایش یافته است.
نجار افزود: تغییر جغرافیای قاچاق و ترانزیت موادمخدر در منطقه به وسیله کنترل هوشمندانه و مقتدرانه مرزهای شرقی کشور و گرایش شبکه‌های مافیایی ترانزیت مواد مخدر به قاچاق دریایی و همچنین مقابله موثر با قاچاق موادمخدر در مبادی ورودی کشور و جلوگیری از قاچاق و ورود مواد به عمق کشور از اقداماتی بوده که به طور جدی در دستور کار قرار گرفته است.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، کنترل و مقابله مؤثر با تولید، توزیع و قاچاق مواد روانگردان از نوع متاآمفتامین‌ها (شیشه)، حمایت از قربانیان موادمخدر و روانگردانها (معتادان و خانواده‌های آنان)، تشدید مجازات کیفری عوامل اصلی و سران شبکه‌های قاچاق موادمخدر و روانگردانها، کاهش ورود معتادان و افزایش ورود قاچاقچیان و توزیع کنندگان موادمخدر و روانگردانها به داخل زندان‌های سراسر کشور، افزایش ضربه زنی به بنیان‌های اقتصادی و تجاری قاچاقچیان موادمخدر و افزایش شناسایی و فروش اموال مصادره‌ای را بخش دیگری از اقدامات ستاد در دوره حضورش خواند.
وی با اشاره به شناسایی نارسایی‌ها و رفع خلاء‌های حقوقی و تقنینی در قالب اصلاحیه قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر اظهار کرد: کاهش هزینه‌های مادی و معنوی در اجرای عملیات‌ها و دستیابی حداکثری به اهداف مورد نظر در حوزه کاهش عرضه موادمخدر در قالب اجرای مبارزه حرفه‌ای و هدفمند با افزایش مشارکت فعال دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد(UNODC) در ایران در اجرای برنامه‌ها، پروژه‌ها و فعالیتهای مرتبط و حفظ جایگاه ایران در جهان به عنوان پرچمدار مبارزه با مواد مخدر بخش دیگری از مهمترین فعالیتهای ستاد در دوره اخیر است.
محمدنجار به راه‌اندازی اردوگاه‌های ماده ۴۲ قانون مبارزه با موادمخدر و اردوگاه‌های ماده ۱۵ و ۱۶ اصلاحیه قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر اشاره کرد و افزود: حضور مؤثر ایران در اجلاس کمیسیون مواد مخدر سازمان ملل متحد(CND) و کسب کرسی‌های تخصصی مختلف، اعزام هیأت کارشناسی متعدد از ستاد مبارزه با مواد مخدر به کشورهای منطقه، مجامع بین المللی و سازمان ملل متحد با هدف انعکاس اقدامات، ارائه طرح‌ها و پیشنهادات کارشناسی و اعلام مواضع ایران به منظور مداخله فعال در تصمیم گیری‌های منطقه‌ای و بین المللی و پذیرش هیأت‌های متعدد خارجی، برگزاری مهمترین اجلاس‌های بین المللی در کشور از جمله مشارکت در برگزاری اجلاس افسران رابط و اجلاس وزرای ابتکار سه جانبه در تهران با حضور معاون اجرایی دبیرکل سازمان ملل بخش دیگری از عملکرد ستاد مبارزه با مواد مخدر ست.
به گفته وزیر کشور، راه‌اندازی مرکز برنامه‌ریزی و عملیات مشترک مرزی و تبادل اطلاعات منطقه‌ای در تهران موسوم به JPC، اجرای فعالیتهای گوناگون با مشارکت فعال دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد(UNODC) از جمله تهیه بسته‌های آموزشی، اعزام هیأت در قالب ماموریت‌های مطالعاتی، برگزاری سمینارهای یک روزه، میزگردهای تخصصی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و کاهش تقاضای مواد مخدرو روانگردانها نیز از جمله اقدامات دیگر است.
افزایش دسترسی معتادان به امکانات و خدمات درمان و کاهش آسیب
وی با اشاره به گسترش خدمات درمان و کاهش آسیب و افزایش دسترسی معتادان به امکانات و خدمات درمان و کاهش آسیب نیز گفت: با این اقدامات مرگ و میر معتادان و شیوع بیماری ایدز و آلودگی به ویروس HIV در جامعه معتادان پرخطر کشور کنترل شده است به طوری که شاهد مشارکت وسیع تشکل‌های مردم نهاد و سازمان‌های غیردولتی در بخش کاهش تقاضای موادمخدر به ویژه درمان و کاهش آسیب معتادان هستیم.
نجار یادآور شد: با اجرای اقدامات فرهنگی و پیشگیری در محیط‌های چهارگانه هدف شامل محیط های آموزشی، کاری، خانواده و محلات، بسته‌های آموزشی پیشگیری اولیه از اعتیاد در کانون‌های چهارگانه هدف تهیه، تولید و توزیع شد که در نوع خود اقدام موثری بود.
وی همچنین با ا اشاره به فعالیت خط ملی اعتیاد نیز اظهار کرد: پاسخگویی و ارائه راهنمایی‌های لازم به هزاران تماس از طریق خط ملی مشاوره اعتیاد، تولید و پخش ساعت‌ها برنامه‌های رادیو- تلویزیونی از طریق شبکه‌های ملی و استانی، برگزاری جشنواره دانش‌آموزی نوجوان سالم در استان‌ها و برگزاری جشنواره‌های دانشجویی در کشور به صورت منطقه‌ای و برگزاری هزاران کارگاه آموزشی در محیط‌های مختلف آموزشی با هدف مصون‌سازی جامعه دانش‌آموزی بخش دیگری از دستاورد ستاد در سالهای اخیر است.
پذیرش معتادان در مراکز نگهداری، درمان و کاهش آسیب ۱۸ استان کشور
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه براساس موضوع ماده ۱۶، معتادان در مراکز نگهداری، درمان و کاهش آسیب در ۱۸استان کشور پذیرش می‌شوند، افزود: عملیاتی کردن کامل مصوبه هیات وزیران پیرامون درمان معتادان بی‌بضاعت و مسکن و اشتغال معتادان بهبود یافته و تحت پوشش قراردادن آنها در مراکز درمان و کاهش آسیب مجاز، در راستای کمک به این افراد آسیب پذیر بود.
وی ادامه داد: ساماندهی مراکز درمان غی مجاز کشور بر اساس دستورالعمل ابلاغی با هدف قانونمند کردن و ارتقاء اثربخشی مراکز درمان و کاهش آسیب و تهیه، تدوین و ابلاغ آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب موضوع مواد ۱۵ و ۱۶ قانون، ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به هزاران نفر از بهبود یافتگان توسط سمن‌های مجاز و فعال، کمک و مساعدت به امر توسعه و تداوم فعالیت سازمان‌های مردم نهاد فعال و اختصاص اعتبارات لازم در این خصوص، بخش دیگری از برنامه‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر است.
نجار خاطرنشان کرد: ستاد در حوزه مدیریتی و فرابخشی نیز با تعامل فعال و تاثیرگذاری با هدف ایجاد همگرایی ملی در سطوح مختلف حاکمیتی، مدیریتی و اجرایی (ستادی و استانی) پیرامون تهدید موادمخدر و روانگردانها اقدامات زیادی را انجام داده است که هدفمندی در توزیع و هزینه کرد و نظارت بر حسن اجرای مصوبات ستاد و ارزیابی کمی و کیفی اقدامات در سطوح مختلف ستادی و استانی، اتمام پروژه‌های اولویت دار و طرح‌های برنامه‌ای نیمه تمام در کشور با هدف رعایت صرفه جویی و کاهش هزینه‌ها، ایجاد معاونت‌های تخصصی با هدف مدیریت متمرکز در مجموعه دبیرخانه ستاد مطابق با ساختار مصوب نیز بخشی از این اقدامات است.
وی عنوان کرد: اجرای دوره‌ای طرح تحول و حرکت راهبردی کشوری ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور (طرح تحرک ستاد) در سطوح ستادی و۳۱ دبیرخانه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان‌های سراسر کشور و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در استانداری‌ها و فرمانداری‌های سراسر کشور، با توجه به مسئولیت استانداران و فرمانداران کشور به عنوان روسای شورای هماهنگی اصلی و فرعی مبارزه با موادمخدر سراسر کشور بخش دیگری از اقدامات انجام شده ستاد است.
به گفته نجار، حضور و مشارکت مؤثر معاونین، مدیران، استانداران و فرمانداران در جلسات شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان‌ها و شهرستان‌ها، تولید دانش مبارزه با مواد مخدر با اجرای پروژه‌های تحقیقاتی متعدد در عرصه‌های مختلف مبارزه همه جانبه با موادمخدر، روانگردانها و پیش‌سازها، چاپ و انتشار کتب، ماهنامه و فصلنامه‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف اعتیاد و مبارزه با موادمخدر و روانگردانها وبرگزاری همایش‌های علمی پژوهشی و بهره‌گیری از آخرین یافته‌های علمی در عرصه‌های گوناگون امر مبارزه نیز بخش دیگری از برنامه‌هایی است که در ستاد اجرا شده است.
منبع خبر: ایسنا ۹۲/۴/۷