کارگاه آموزشی «شناخت اعتیاد و مواد مخدر» برای تسهیلگران و نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد پیشگیری از اعتیاد (CBO) تحت نظارت بهزیستی خراسان رضوی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی، در این کارگاه کارشناس مسؤول پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی بر ضرورت افزایش اعتبارات و اقدامات نظام اجرایی کشور در زمینه‌ی پیشگیری از اعتیاد تأکید کرد.
حسن‌حاجی‌پور گفت: اگر کل جامعه‌ی بشری و از جمله نظام اجتماعی کشور خودمان را به دو بخش سیستم اعتیاد و سیستم ضد اعتیاد تقسیم کنیم باید بگوییم که اقدامات و برنامه‌های سیستم اعتیاد، خیلی به‌روزتر، فایده‌مندتر، فراگیرتر و مؤثرتر از سیستم ضد اعتیاد بوده است.
وی توضیح داد: نظام عرضه، توزیع و مصرف مواد مخدر که من آن را سیستم اعتیاد نام‌گذاری می‌کنم هر روز با روش‌ها و ترفندهای جدید، برنامه‌های خود را پیش می‌برد و با تبلیغات وسیع، معرفی مواد جدید مخدر و محرک، و روش‌های اقتصادی بسیار پرهزینه، این نظام را توسعه می‌دهند و به‌روزرسانی می‌کنند در حالی که در این سو، سیستم ضد اعتیاد در جهت خنثی‌کردن برنامه‌های طرف مقابل از جمله پیشگیری در سطوح مختلف، درمان کامل و واقعی اعتیاد، تبلیغات و اطلاع‌رسانی، و مقابله با شیوه‌های جدید جذب گروه‌های هدف به مواد مخدر، توفیق چندانی نداشته و حرکتش بسیار کند بوده است.
وی افزایش تعداد معتادان، پایین‌آمدن سن اعتیاد و زنانه‌شدن پدیده‌ی اعتیاد را از جمله پیامدهای این حرکت کند و ناکارآمد برشمرد و گفت: بیشترین هزینه و اقدامات برای گروه معتادانی صرف می‌شود که وضعیت آنها وخیم شده و به مراکز ترک اعتیاد روی آورده‌اند که تنها ۱۴ درصد جمعیت هدف را تشکیل می‌دهند.
حاجی‌پور خاطر نشان ساخت: این در حالی است که بیشترین جمعیت هدف ما، اشخاص سالم و یا در معرض خطر هستند که بیش از ۹۷ درصد کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و ما برای این جمعیت بزرگ، کمترین هزینه را انجام می‌دهیم.
وی گفت: هر معتاد قادر است ۱۰ نفر فرد سالم اما مستعد اعتیاد را آلوده کند بنا بر این اگر جمعیت سالم را پوشش پیشگیرانه ندهیم، میزان ورودی‌های طیف اعتیاد روز به روز افزایش می‌یابد و ما را در کاهش این جمعیت ناکام می‌گذارد.
وی وجود نگرش‌های غیر صحیح و نادرست از آثار مواد مخدر را یکی از عوامل اصلی افزایش اعتیاد دانست و گفت: این باورها که در بین مردم و حتی مسؤولین نیز به وفور وجود دارد مواد مخدر را مثبت، مفید و دارای خواص درمانی نشان می‌دهد که این فرضیه‌ها و باورها، هیچ پایه‌ی علمی و درستی ندارد و صرفا نتیجه‌ی توهمات و تبلیغات سیستم اعتیاد است.
این کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی گفت: بیماری اعتیاد، یک بیماری پیچیده است که ابعاد فیزیکی، بیولوژیکی، روانی و اجتماعی دارد و درمان آن نیز یک فرایند پیچیده و دشوار است.
وی اظهار داشت: به همین دلیل، هزینه کردن در پیشگیری، مقرون به صرفه‌تر از درمان است زیرا تعداد افرادی که از درمان نتیجه می‌گیرند و به بهبودی کامل می‌رسند خیلی کم هستند.
وی پیشرفت تکنولوژی، ماشینی شدن جامعه و سبک زندگی مدرن را مسبب ایجاد دردها و آلام جدیدی دانست که ذهن، روان و فکر انسان امروزی را آزار می‌دهد و او را در رنج دائمی می‌اندازد بنا بر این برای از بین بردن این دردها و رنج‌ها باید جایگزین‌های جدیدی برای مواد مخدر بیابیم.
حاجی‌پور تصریح کرد: بسیاری از معتادان می‌گویند با همین انگیزه‌ی کاهش دردها و غم‌هایشان به مصرف مواد روی می‌آورند چون ما نتوانسته‌ایم جایگزین‌های مناسبی برای این مواد به آنها معرفی کنیم.
وی در خصوص وجوه مختلف اعتیاد گفت: فرضیات زیادی در خصوص زمینه‌های بیولوژیکی، ژنتیکی، روانی و اجتماعی اعتیاد وجود دارد و دانشمندان در حال تحقیق بر روی این فرضیات هستند اما اصل این موضوع ثابت شده است که بروز اعتیاد به این زمینه‌ها نیاز دارد و تقریبا تمام افرادی که درگیر اعتیاد می‌شوند در یک یا چند زمینه، دچار مشکل و بیماری هستند.
وی اضافه کرد: این افراد معمولا از نظر روانی، افرادی آسیب‌پذیر، حساس، پرهیجان و افراطی هستند و از جهت بیولوژیکی نیز دچار مشکلاتی می‌باشند که احساس می‌کنند این مشکلات با مصرف مواد کاهش می‌یابد.
وی افزود: زمینه‌های اجتماعی نیز شامل سایر آسیب‌های اجتماعی مانند عوارض و تبعات طلاق، بحران‌های فردی و خانوادگی، ارتباطات دنیای مدرن و مشکلات ناشی از زندگی ماشینی در دنیای امروز می‌باشد یعنی این افراد، زمینه‌های مساعدتری برای ابتلا به اعتیاد دارند.
کارشناس پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به پایین آمدن سن مصرف مواد مخدر گفت: به اثبات رسیده که اگر اولین مصرف، در سنین میانی و بالاتر انجام شود، شانس اعتیاد در سنین بالاتر، پایین می‌آید بنا بر این هر اندازه بتوانیم سن اولین مصرف یا تجربه را بالا ببریم، شانس اعتیاد در سال‌های بعد را کمتر می‌کنیم.
وی درمان اعتیاد را سخت، طولانی و عودپذیر توصیف کرد و گفت: وقتی تمام جوانب اعتیاد و درمان آن را مرور می‌کنیم بخوبی قانع می‌شویم که هزینه کردن در بخش درمان فقط باید به شکل و اندازه‌ای باشد که جلو ارتباط مخرب مصرف‌کنندگان با جمعیت مستعد اعتیاد را بگیرد و آنها را آلوده نسازد.
وی اضافه کرد: اما بیشترین هزینه‌ی اختصاص یافته به موضوع اعتیاد، باید صرف جمعیت جوان و مستعد آلودگی شود که در حال حاضر سالم یا در معرض خطر هستند اما کوتاهی در مورد آنها، ریسک آلودگی به این بیماری مهلک را بشدت بالا می‌برد.
وی گفت: چندین برابر افرادی که در آمارهای رسمی اعلام می‌شود معتادان تفننی، غیر مشهود، کم‌عارضه و پنهانی وجود دارند که نه به پرسشنامه‌ها پاسخ می‌دهند و نه به مراکز درمانی و قانونی مراجعه می‌کنند بنا بر این در هیچ آماری نشان داده نمی‌شوند در حالی که معتاد محسوب شده و یا میزان خطر ابتلایشان بالاست.
این کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی گفت: اینکه تصور کنیم با آموزش صرف و اطلاع‌رسانی به روش کلاسیک می‌توانیم افراد را مصون‌سازی کنیم یک ایده‌ی غیر واقعی است بلکه باید آموزش‌ها را گسترش دهیم و تمام نهادهای اجتماعی از جمله خانواده، مدرسه، دانشگاه، شبکه‌های اجتماعی، پادگان‌ها، مراکز تجمع جوانان، آرایشگاه‌ها، باشگاه‌های ورزشی و فرهنگ‌سراها را در این آموزش‌ها مشارکت دهیم.
وی تأکید کرد: در واقع باید یک نهضت عمیق، وسیع و مستمر ضد اعتیاد با حضور تمام گروه‌ها و همه‌ی سازمان‌های مردم نهاد در کل کشور شکل گیرد و دولت فقط در سطح برنامه‌ریزی و تأمین اعتبار در آن حضور داشته باشد زیرا تا وقتی مردم، به میدان نیایند و فعالیت‌های داوطلبانه، گسترش نیابد سیستم ضد اعتیاد، مؤثر و کارآ نخواهد بود.
منبع خبر: روابط عمومی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی۹۴٫۰۵٫۲۴