سمینار علمی، آموزشی «پیشگیری از مصرف مواد با تمرکز بر رسانه» با توجه به اهمیت نقش رسانه‌های جمعی در ارتقای دانش و آگاهی افراد و تاثیر تولیدات رسانه‌ای بر نگرش و عملکرد آنها در مشهد برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوي، قائم مقام معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این سمينار گفت: امروز نقش رسانه ها در فرهنگ سازی جامعه و پیشگیری از اعتیاد بر کسی پوشیده نیست.
دکتر کاظم فرهمند افزود: رسانه ها در مقوله پیشگیری از اعتیاد با تاکید بر فرزندپروری، می توانند نقش عمده ای ایفا کنند. در مقوله فرزندپروری ابتدا باید والدین روشهای مدیریت فرزند، دوستی، کنترل و نظارت آن را در محیط و فضایی آرام فرا گیرند.
وی با بیان اینکه رسانه ها حرف نخست را در مقوله فرزندپروری می زنند گفت: اگر بتوان رسانه ها را در جهت اهداف فرزندپروری هدایت نمود، در پیشگیری از اعتیاد نقش بسزایی دارد.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز هدف همایش علمی آموزشی پیشگیری از مصرف مواد با تمرکز بر رسانه را آشنایی رسانه های نوشتاری، شنیداری و دیداری با استانداردهایی که در خصوص برنامه پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر دنبال می شود عنوان کرد.
دکتر ندا اخروی افزود: در این همایش افزون بر ۱۵۰ نفر شامل مدیران و دبیران رسانه ها، مطبوعات و خبرگزاریها و همچنین کارشناسان آموزش و پرورش و بهزیستی، اعضای کمیته پیشگیری از سوء مصرف مواد و شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی شرکت کردند.
رئیس اداره پیشگیری و درمان اعتیاد وزارت بهداشت و درمان گفت: رسانه به علت انتقال مستقیم اطلاعات و تغییر باورهای اشتباه مردم می‌تواند سواد سلامتی شهروندان را ارتقا بخشد و عامل مهمی در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی باشد.
دکتر علی رضا نوروزی در نخستین همایش علمی- آموزشی «پیشگیری از مصرف موادمخدر با تمرکز بر رسانه» افزود: رسانه‌ها باید با ارایه اطلاعات پیشگیرانه درباره مصرف موادمخدر، عوارض آن را در افراد و جامعه بیشتر نشان دهند، به گونه‌ای که آن گروه از مردم که به صورت تفریحی از موادمخدر استفاده می‌کنند نیز با مراجعه به مراکز درمانی برای پیشگیری از بیماری‌های مختلف تشویق شوند.
وی افزود: برای اینکه سواد سلامت در حوزه اعتیاد افزایش یابد باید به یک درک مشترک و اتفاق نظر برسیم که ماهیت اعتیاد چیست و این را در رسانه‌ها ترویج کنیم.
رئیس اداره پیشگیری و درمان اعتیاد وزارت بهداشت و درمان، بسیاری از آسیبهای اجتماعی را پیامد نبود اطلاعات کافی در شهروندان دانست و اظهار داشت: شاید کمتر کسی بداند که مصرف تریاک نه تنها تری گلیسرید و کلسترول را افزایش می‌دهد، بلکه عوامل ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، ایدز و… را نیز در پی دارد.
نوروزی ادامه داد: براساس آمار ستاد مبارزه با موادمخدر یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر در کشور به موادمخدر مبتلا هستند که در این بین مصرف سیگار و تنباکو به ترتیب سومین و پنجمین عامل اعتیادها را تشکیل می‌دهند.
وی احساس لذت بخشی که معتادان در ابتدای مصرف خود تجربه می‌کنند را ناشی از تاثیر مواد مخدر در مدار پاداش در مغز عنوان کرد و افزود: متاسفانه وابستگی و عدم کنترل افراد به مصرف مواد مخدر روی مدار پاداش تاثیر زیادی می‌گذارد و از همه بدتر عوارض ناشی از مصرف هروئین و شیشه در این بخش است.
بیژن بیرنگ، کارگردان سینما و تلویزیون: ایجاد ذکاوت مهمترین وظیفه رسانه است
در ادامه همایش بیژن بیرنگ، کارگردان سینما و تلویزیون با اشاره به اینکه ساخت یک فیلم یا نوشتن خبر درباره دغدغه‌ها و آسیبهای جامعه نمی‌تواند براحتی انجام شود، گفت: کار فیلمساز یا خبرنگار باید مسؤولانه باشد در غیر این صورت اهالی رسانه و فرهنگ به جای پیشگیری، افراد را به ورود به آسیبهای اجتماعی تشویق می‌کنند که این امر، رسانه را خطرناک می‌کند.
بیژن بیرنگ در ‘همایش علمی، آموزشی و پیشگیری از مصرف مواد با تمرکز بر رسانه در دانشکده پزشکی مشهد افزود: با کمال تاسف اکنون اکثر رسانه ها از ویژگی تحمیق مخاطب استفاده می کنند زیرا ذکاوت موجب تغییر رفتار می شود و انسان باذکاوت راه غلط را طی نمی کند.
وی سیاهنمایی موضوعات و از بین بردن امید در جامعه را از راهکارهای منفی در رسانه ها توصیف و بیان کرد: با این شیوه نه تنها معتادان کشور کم نمی شوند بلکه روز به روز شاهد افزایش آمار اعتیاد خواهیم بود.
این کارگردان گفت: وقتی طوری قلمداد کنیم که همه جامعه معتاد، دزد و قاتل هستند، برای یک فرد طبیعی این مطرح می شود که چرا دنبال اعتیاد و یا فلان کار خلاف نروم.
وی افزود: بسیاری از رسانه ها در کشورهای پیشرفته کارشان را خوب بلد هستند چون از نقش امید استفاده می کنند، مسوولانه و با برنامه ریزی از نقش رسانه در سلامت جامعه بهره می برند.
بیرنگ نبود مدیریت یکپارچه را از دیگر آفتهای نقش رسانه در پیشگیری از اعتیاد ذکر و بیان کرد: وقتی برنامه های پیشگیری از اعتیاد در هر استانی با سبک و سلائق مربوطه پیش می رود و مدیریت واحدی وجود ندارد نمی توان شاهد کاهش اعتیاد در جامعه بود.
وی همچنین گفت: نادان هستیم اگر بدنبال این باشیم که مردم را با هر وسیله بخندانیم، بطور مثال برخی از برنامه سازان با وخیم نشان دادن اوضاع پزشکی کشور و با نمایش مردم جامعه ای که همگی سر هم را کلاه می گذارند کارکردهای منفی رسانه را دنبال می کنند.
این کارگردان افزود: رسانه باید خودش را مسوول بداند زیرا ممکن است یک برنامه تلویزیونی غیرمسوولانه پیامهای بدی را برای جامعه در برداشته باشد.
وی با بیان اینکه رسانه امروز قدرت جهان است گفت: در این مسیر همه سهم دارند و هر فرد خودش می تواند یک رسانه باشد.
بیرنگ گفت: از سوی دیگر برنامه های پیشگیری در کشورمان از اولویت برخوردار نیستند و در این خصوص سرمایه گذاری و هزینه لازم صورت نمی گیرد.
کارگردان سینما و تلویزیون نیز در ادامه با بیان اینکه استفاده از تجربیات دیگران خوب است، اظهار کرد: رسانه نقش پیچیده‌ای در حوزه سلامت شهروندان دارد چراکه باید به صورت کاملا مسئولانه مردم را به نقش مهم پیشگیری قبل از درمان سوق دهد.
بیژن بیرنگ با اشاره به اینکه ساخت یک فیلم یا نوشتن خبر درباره دغدغه‌ها و آسیبهای جامعه نمی‌تواند به راحتی انجام شود، افزود: بهتر است هدف فیلمساز یا خبرنگار از فعالیت‌هایی که در راستای آگاه‌سازی مردم است مسئولانه انجام شود در غیر این صورت اهالی رسانه و فرهنگ به جای پیشگیری افراد را به ورود به آسیبهای اجتماعی تشویق می‌کنند که این امر رسانه را خطرناک می‌کند.
وی درک درست از قدرت و توانمندی‌های رسانه را برای فعالان این عرصه مهم دانست و تاکید کرد: استفاده از مدیریت یکپارچه در رسانه باید مورد توجه اهالی رسانه قرار بگیرد.
حمیدرضا طاهری نخست: پیشگیری غلط در مقابله با اعتیاد و مصرف مواد مخدر بدتر از پیشگیری نکردن است زیرا نتیجه معکوس دارد.
حمیدرضا طاهری نخست در ‘همایش علمی، آموزشی پیشگیری از مصرف مواد با تمرکز بر رسانه’ در مشهد افزود: رسانه ها اگر نقش خود را درست ایفا کنند می توانند در پیشگیری و کاهش اعتیاد در جامعه سهم بسزایی داشته باشند با این وجود بسیاری از رسانه با بزرگنمایی آمار معتادان و اعتیاد در کشور رویکردی منفی را دنبال می کنند.
وی گفت: طبق آمارها هم اکنون یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر در کشور به مواد مخدر مبتلا هستند و از سوی دیگر قریب به ۸۰۰ هزار نفر نیز به صورت تفننی مواد مصرف می کنند اما رسانه ها فقط به نیمه خالی لیوان می پردازند.
این کارشناس افزود: این در حالی است که بسیاری از مردم فکر می کنند آمارهای اعتیاد و تعداد معتادان بالاتر از این میزان در کشور است و این موضوع آسیب رسان بوده و پدیده واقعیت غلط را رواج داده است.
وی ادامه داد: اگر فقط روی تعداد معتادان تمرکز کرده و به افراد سالم که اعتیاد ندارند توجه نداشته باشیم درک و نگرش غلط در جامعه ایجاد کرده ایم که می تواند بر روی باورها و ارزشهای فرد تاثیر بگذارد.
حمیدرضا طاهری با بیان اینکه متأسفانه در جامعه و در میان مردم نیمه خالی لیوان و اهمیت رفتارهای خطرآمیز بسیار مورد توجه است، افزود: حقیقت این است که بسیاری از مردم سراغ رفتارهای خطرآمیز نمی‌روند، چون این رفتار در خانواده و محیط رشد کننده آنان هنجار و ارزش نبوده است.
این کارشناس پیشگیری از اعتیاد در ادامه با بیان اینکه انسانها تحت تأثیر دیگران و باورهای همسالان خود قرار می‌گیرند، افزود: چنانچه یک فرد تحت تأثیر یک گروه قرار بگیرد نگرش این گروه را به عنوان هنجار و قانون می‌پذیرد و تحت تأثیر این قانون رفتار می‌کند، حال آنکه امکان دارد هنجار این گروه یک رفتار کاملاً نابهنجار در اجتماع تلقی شود.
وی رسانه‌ها را شمشیر دولبه‌ای دانست و با تأکید بر اینکه رسانه باید مخاطب خود را به خوبی بشناسد گفت: رسانه باید تلاش کند هنجارهای موفق در جامعه را آموزش دهد و برنامه‌های خود را پا به پای قشرهای گوناگون جامعه از مدرسه تا دانشگاه دنبال کند.
طاهری نخست گفت: رسانه ها روی رفتارهای غیرمعمول، هیجان انگیز و رفتارهای منفی بیشتر تمرکز می کنند لذا درک غلط تبدیل به واقعیت می شود.
وی توجه به چهار پیوند مهم شامل پیوند خانواده، پیوند محله، پیوند اجتماع و پیوند مدرسه’ را از اهرمهای مهم رسانه در جهت ارزش گذاری افراد جامعه و پیشگیری از مصرف مواد مخدر عنوان کرد.
همایش علمی، آموزشی و پیشگیری از مصرف مواد با تمرکز بر رسانه’ با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد و شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر برگزار شد.
منبع خبر: روابط عمومي شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوي۹۴٫۰۴٫۲۰