يك پژوهشگر حوزه اعتياد، پرمخاطره‌ترين دوران زندگي از نظر شروع مصرف مواد مخدر را نوجواني دانست و گفت: خانواده تاثیر عمیقی در کودک و پی‌ریزی شخصیت او دارد، اگر محیط خانواده سالم باشد آن کودک در آينده، به نوجواني با اعتماد به نفس تبديل مي‌شود، در غير اينصورت آماده کجروی و ناسازگاری نه تنها در خانواده بلكه در جامعه خواهد بود.
به گزارش روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر؛ دكتر كامبيز كامكاري در اين رابطه گفت: اعتياد يك بيماري زيست محيطي، روانشناختي و اجتماعي است و عوامل متعددي در اتيولوژي سوء‌مصرف مواد موثرند كه در كنار يكديگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتياد مي‌شوند.
وي با بيان اينكه عوامل فردي، اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، تربيتي و آموزشي، خانوادگي، محيطي، بيروني و دروني در ابتلا فرد به اعتياد موثرند، افزود: آشنايي با عوامل مستعدكننده بروز اعتياد و نيز عوامل محافظت‌كننده براي مقابله با آن، از دو جهت يكي شناسايي افراد در معرض خطر اعتياد و اقدامات پيشگيرانه لازم براي آنان و ديگري انتخاب نوع درمان و اقدامات خدماتي، حمايتي و مشاوره‌اي لازم براي معتادان ضرورت دارد.
اين پژوهشگر حوزه اعتياد با اشاره به عوامل متعدد بروز اعتياد بيان داشت: اختلال در شخصيت فرد، فشارهاي رواني به علت حوادث و محروميت‌ها، نقص جسمي، لذت‌جويي، كنجكاوي و تقليد از جمله عوامل فردي در گرايش فرد به اعتياد مي‌باشد.
كامكاري همچنين در ادامه؛ عدم عدالت اجتماعي، نابرابري‌هاي طبقاتي، در دسترس بودن مواد مخدر و وجود مشكلات اجتماعي را از عوامل اجتماعي موثر در اعتياد عنوان كرد و گفت: بحران‌هاي اقتصادي، گرسنگي، تورم مهاجرت بيكاري رفاه اقتصادي و فقر نيز از عوامل اقتصادي در ابتلا به اعتياد محسوب مي‌شوند.
وي اظهار كرد: از عوامل سياسي نيز مي‌توان به جنگ، سياست استعماري دول خارجي، فشارهاي ناشي از جانب حكومت اشاره كرد و از عوامل فرهنگي از بي‌سوادي يا كم‌سوادي، عدم آگاهي به مسائل و آسيب‌هاي اجتماعي و فقدان احساس مسووليت نام برد.
وي همچنين؛ مدرسه، گروه همسالان و معاشرت با دوستان ناباب را از عوامل تربيتي و آموزشي و همچنين طلاق، مشكلات خانوادگي و روابط بد و نامطلوب بين اعضاي خانواده، بي‌سوادي والدين، فقر مادي، محروميت عاطفي در كودكي را از عوامل خانوادگي در اين خصوص عنوان كرد.
كامكاري بيان داشت: منطقه ويژه جغرافيايي، آداب و رسوم و فرهنگ نيز از عوامل مهم محيطي در بروز اعتياد مي‌باشد و از عوامل رواني مي‌توان به افسردگي، اضطراب و بي قراري، عقده حقارت، عدم رشد شخصيت محروميت عاطفي و عدم بهداشت رواني و از عوامل دروني به بيماري‌هاي جسمي و رواني در اشكال مزمن و لاعلاج اشاره كرد.
به گفته وي، عوامل موثر بر فرد، محيط فرد و عوامل اجتماعي عوامل درهم بافته‌اي هستند كه بر يكديگر تاثير مي‌گذارند.
اين پژوهشگر حوزه اعتياد در بخش ديگري از سخنان خود با تاكيد بر اينكه عوامل مختلف شخصيتي با مصرف مواد ارتباط دارند، گفت: از اين ميان برخي از صفات بيشتر پيش‌بيني‌كننده احتمال اعتياد هستند و به طور كلي فردي را تصوير مي‌كنند كه با ارزش‌ها يا ساختارهاي اجتماعي مانند خانواده، مدرسه، و مذهب پيوندي ندارند يا از عهده انطباق كنترل يا ابراز احساسات دردناكي مثل گناه، خشم و اضطراب بر نمي‌آيند كه اين افراد معمولاً براي كاهش استرس، ناخودآگاه به اعتياد روي مي‌آورند.
كامكاري با اشاره به صفات شخصيتي فرد معتاد بيان داشت: عدم پذيرش ارزش‌هاي سنتي و رايج، نياز شديد به استقلال، صفات ضد اجتماعي، پرخاشگري شديد، احساس فقدان كنترل بر زندگي خود، اعتماد به نفس پايين، فقدان مهارت مقاومت در برابر پيشنهادات خلاف ديگران، فقدان مهارت‌هاي اجتماعي، اضطراب و بي حوصلگي از جمله اين صفات است.
وي همچنين افزود: پر مخاطره‌ترين دوران زندگي از نظر شروع به مصرف مواد دوره نوجواني است، نوجواني دوره انتقال از كودكي به بزرگسالي و كسب هويت فردي و اجتماعي است و در اين دوره ميل به استقلال و مخالفت با والدين به اوج خود مي‌رسد و نوجوان براي اثبات بلوغ و فرديت خود، ارزش‌هاي خانواده را زير سوال مي‌برد و سعي در ايجاد و و تحليل ارزش‌هاي جديد خود دارد.
وي افزود: مجموعه اين عوامل، علاوه بر حس كنجكاوي و نياز به تحرك تنوع و هيجان نوجوان را مستعد مصرف مواد كند.
كامكاري در پايان خطاب به خانواده‌ها گفت: خانواده تاثیر عمیقی در کودک دارد و شخصیت او را پی‌ریزی می‌کند. اگر محیط خانواده سالم باشد آن کودک در آينده به نوجواني با اعتماد به نفس تبديل مي‌شود و اگر کودک مورد توجه خانواده واقع نشود یا از خانواده طرد شود و یا برعکس اگر بیش از حد مورد توجه و حمایت واقع شود آماده کجروی و ناسازگاری نه تنها در خانواده بلكه در جامعه خواهد بود.
منبع خبر: روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر۹۲/۳/۲۷