وزیر کشور بر لزوم توجه به رویکردی جامع برای حل معضل مواد مخدر در افغانستان با اولویت بخشیدن به طرح‌های معیشت جایگزین در برنامه توسعه این کشور تأکید کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس مصطفی محمد نجار وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در پنجاه و ششمین اجلاس کمیسیون مواد مخدر که در وین برگزار شد بر لزوم توجه به رویکردی جامع برای حل معضل مواد مخدر در افغانستان با اولویت بخشیدن به طرح‌های معیشت جایگزین در برنامه توسعه این کشور تأکید کرد.
متن سخنرانی وزیر کشور به شرح زیر است:
جناب آقای رئیس:
در ابتدا مایلم مراتب تبریک خود را به مناسبت انتخاب جنابعالی و سایر اعضای هیات رئیسه پنجاه و ششمین نشست سالانه کمیسیون مواد مخدر اعلان نمایم.
همچنین از جناب آقای یوری فدوتف مدیر اجرایی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد و سایر اعضای دبیرخانه برای برگزاری این نشست مهم تشکر می‌نمایم.
امیدوارم این اجلاس در جریان مباحثات، میزگردها، تصویب قطعنامه‌ها و برگزاری نشست‌های جانبی، بتواند با یافتن راهکارهای عملی، گام مثبتی در جهت حل معضل جهانی مواد مخدر و کاهش آلام بشری بردارد.
در آغاز سخن در این نشست مهم در حوزه مواد مخدر، وظیفه خود می‌دانم یاد مرحوم پرفسور حمید قدس، شخصت برجسته بین‌المللی و عضو هیات بین المللی کنترل مواد مخدر که چندین دوره ریاست آن هیات را نیز برعهده داشته و در واپسین روزهای سال ۲۰۱۲ ما را ترک کردند، گرامی بدارم.
جناب آقای رئیس، حضار محترم
علیرغم تلاش اعضای جامعه جهانی و دولت جمهوری اسلامی افغانستان، معضل کشت مواد مخدر از منشا آن کشور همچنان به قوت خود باقی است. براساس گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد در سال ۲۰۱۲، علی رغم تلاش‌های صورت گرفته توسط دولت افغانستان، نه تنها تعداد استان‌های عاری از کشت در آن کشور افزایش نداشته، بلکه سطح زیر کشت این مواد نسبت به سال قبل از آن حدود ۱۸ درصد رشد داشته است. البته بنا به دلایلی از قبیل بدی آب و هوا و شیوع آفت و بیماری، میزان تولید حدود ۳۶% کاهش داشته است.
جمهوری اسلامی ایران باور دارد که علل ریشه‌ای این روند رو به وخامت در افغانستان در جریان یک دهه گذشته باید به صورت جدی مورد بررسی قرار گیرد. در این اثنا باید در نظر داشته باشیم که لازمه مقابله با کشت و تولید غیرقانونی مواد مخدر، استفاده از راهبردهای همگرا و پایدار کنترل مواد مخدر شامل توسعه جایگزین، انهدام مزارع و اقدامات انتظامی در کنار یکدیگر است. آشکار است که مجموعه این اقدامات نمی‌تواند بدون عزم و مساعدت جامعه بین‌المللی صورت پذیرد.
براساس ارزیابی روند جهانی مصرف مواد افیونی، علیرغم تثبیت و یا روند رو به کاهش مصرف آن در سطح منطقه، متاسفانه مواد روانگردان و محرک‌های نوع آمفتامین و یا افیونهای تجویز شده، رواج یافته و مصرف این گونه مواد درمناطق مختلف شتاب گرفته است. این معضل جدید، مبارزه کشورهای منطقه را که به شدت از قاچاق مواد مخدر رنج می‌برند دشوارتر نموده که این اهمیت مساعدت جدی و اثر بخش جامعه جهانی را دو چندان می‌کند.
جناب آقای رئیس، حضار محترم
جمهوری اسلامی ایران ابتکار برگزاری سه میزگرد تخصصی در حاشیه اجلاس جاری کمیسیون مواد مخدر را به فال نیک گرفته و امیدوار است در این میزگردها مسائل اساسی جوامع درگیر با معضل مواد مخدر مورد بررسی قرار گرفته و با مشارکت همه کشورها راهکارهای جامع و موثری ارائه گردد. بدیهی است حل مشکل مواد مخدر و همه گیری اعتیاد بدون احساس مسئولیت جمعی و مشارکت عملی کشورها امکان پذیر نیست.
جمهوری اسلامی ایران بر مبنای اصل مسئولیت مشترک، از سال ۲۰۰۹، توسعه همکاری عملیاتی منطقه‌ای در زمینه مبارزه با مواد مخدر را به عنوان یکی از اولویت‌های راهبردی در دستور کار خود قرار داده و ضمن استقبال از ابتکار سه جانبه میان سه کشور جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی پاکستان، میزبانی مرکز برنامه ریزی مشترک را بر عهده گرفته است.
جناب آقای رئیس، حضار محترم
جمهوری اسلامی ایران مقابله با این بلای خانمانسوز را بر پایه ارزش‌های دینی خود، و نیز در راستای اجرای مفاد کنوانسیون‌ها و دیگر اسناد بین المللی مربوط به کنترل مواد همواره مد نظر داشته است. در همین راستا نیروهای مبارزه با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران، در سال ۲۰۱۲ موفق به کشف بیش از ۵۲۰ تن از انواع مواد مخدر گردیده‌اند. همچنین در نتیجه اقدامات اثرگذار نهادهای ذیربط ایرانی، مسیر قاچاق آمفتامین‌ها از ایران به کشورهای شرق آسیا عملا مسدود گشته است.
جمهوری اسلامی ایران علاوه بر اجرای یک استراتژی متوازن در خصوص کاهش تقاضا و عرضه، اقدامات مهم دیگری را نیز در سنوات اخیر انجام داده است، که ذیلا به برخی از آنها اشاره می‌شود:
.استمرار فعالیت‌های مربوط به انسداد مرزهای شرقی و مرزهای خروجی در غرب کشور.
.تصویب اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر مشتمل بر مقابله جدی با تولید و مصرف داروهای روانگردان، آمفتامین‌ها و متامفتامین‌ها.
.اجرای مستمر کنترل دلیوری با کشورهای پیرامونی
.تصویب قانون مبارزه با پولشویی و وضع قانون مقابله با جرائم الکترونیکی
.ساماندهی، جمع آوری و گزارش اطلاعات و داده‌های مربوط به مواد مخدر.
.اجرای دقیق مفاد کنوانسیون‌ها و نظارت بر واردات و صادرات داروهای تحت کنترل از طریق اجرای سیستم «پن».
.همکاری با دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد از طریق اجرای برنامه کشوری و برنامه منطقه‌ای افغانستان و کشورهای همجوار.
.مشارکت فعال در ابتکار پیمان پاریس و ابتکار سه جانبه میان جمهوری اسلامی ایران، افغانستان و پاکستان.
جناب آقای رئیس، حضار محترم
اینجانب معتقد هستم سیاسی شدن موضوع مواد مخدر، یا به عبارت دیگر دخالت دادن ملاحظات سیاسی دو جانبه کشورها با یکدیگر، بر فعالیت‌های کنترل مواد مخدر، جرم زدایی از مواد مخدر در سطوح محلی و ملی، کم توجهی به اصل مسئولیت مشترک وعمومی و نیز عدم اجرای مفاد قطعنامه‌های مربوط به مساعدت فنی و تجهیزاتی به کشورهای متاثر از آثار منفی قاچاق مواد مخدر، می‌تواند روند مبارزه با این معضل جهانی را بطور جدی تهدید نمایند.
مبارزه با جریان غیر قانونی مواد مخدر افغانستان موضوعی نیست که مختص به یک یا دو کشور خاص باشد و لازم است کلیه کشورهای و اعضای جامعه جهانی براساس اصل مسئولیت مشترک، در این خصوص ایفای نقش نمایند.
جناب آقای رئیس، حضار محترم
در خاتمه نکات محوری ذیل را به عنوان اصلی ترین عوامل توفیق جامعه جهانی در امر مبارزه موثر با مواد مخدر مورد تاکید قرار می‌دهم:
۱- لزوم توجه به رویکردی جامع برای حل معضل مواد مخدر در افغانستان با اولویت بخشیدن به طرح‌های معیشت جایگزین در برنامه توسعه این کشور و نیز تشدید فعالیت‌ها جهت انهدام لابراتوارها تبدیل مواد در آن کشور و همچنین مقابله با پیش سازها از مبدا تولید آن.
۲- اجتناب از انجام اقدامات موازی و ضرورت بهره گیری از ظرفیت‌های موجود درمنطقه.
۳- ضرورت توجه جدی به اصل مسئولیت مشترک توسط همه کشورها، اعم از کشورهای محل تولید، مسیر ترانزیت و محل مصرف.
۴- مشارکت موثر همه کشورها در برنامه‌های کشوری و منطقه‌ای دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد به دور از ملاحظات سیاسی.
۵- همکاری سازمان‌ها و جامعه بین المللی با کشورهای خط مقدم مبارزه با مواد مخدر، متناسب با حجم اقدامات و هزینه‌های صورت گرفته توسط کشورهای مزبور.