به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر به نقل از ایلنا؛ پژوهشی تازه نشان می‌دهد استفاده از تریاک در مصر باستان بسیار گسترده‌تر از آن چیزی بوده است که پیش‌تر تصور می‌شد. بررسی یک کوزۀ آلاباستری (سنگ کالسیت) از مجموعه بابلیِ موزه ییل، ردّ مواد افیونی را در درون این ظرف آشکار کرده است؛ کشفی که به‌گفته پژوهشگران، روشن‌ترین و مستقیم‌ترین مدرک درباره رواج مصرف تریاک در جامعه مصر باستان به شمار می‌آید.
به گفته این پژوهشگران، شمار اشیای کتیبه‌دار سالم و دست‌نخورده از این نوع در سراسر جهان کمتر از ده عدد است و تمامی آن‌ها در اختیار فرمانروایان یا طبقات ممتاز جامعه قرار داشته‌اند.
نویسندگان این مطالعه با بهره‌گیری از روش «گاز کروماتوگرافی–طیف‌سنجی جرمی» ترکیباتی چون نوسکاپین، هیدروکوتارنین، مورفین، تبائین و پاپاورین را درون این گلدان شناسایی کرده‌اند.
این یافته می‌تواند به بحث دیرینه درباره کارکرد ظروف سلطنتی مصر—which برخی پژوهشگران پیش‌تر آن‌ها را محفظه عطر یا لوازم آرایشی می‌دانستند—پایان دهد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، نویسندگان بر این باورند که این ظروف در حقیقت «بسته‌های باستانی حاوی مواد مخدر» برای نخبگان سیاسی بوده‌اند.
پیش از این نیز در گورستانی در سِدمنت، واقع در جنوب قاهره و متعلق به افراد کم‌برخوردار، ردهایی از تریاک درون چند ظرف کشف شده بود. این شواهد نشان می‌دهد مصرف تریاک در مصر باستان نه‌تنها در میان نخبگان، بلکه در میان مردم عادی نیز رواج داشته است.
این کشف، پرسش‌های تازه‌ای را درباره محتوای دیگر ظروف آلاباستری به‌ویژه آن‌هایی که در آرامگاه توت‌عنخ‌آمون یافت شده‌اند، برمی‌انگیزد. به گفته نویسندگان پژوهش، «در بسیاری از آلاباسترهای غارت‌شده از آرامگاه توت‌عنخ‌آمون، رسوبات آلی چسبناک و قهوه‌ای تیره با بویی مشخص مشاهده شده که با ویژگی‌های شیره خشک‌شده تریاک مطابقت دارد.»
پژوهشگران می‌نویسند: «دست‌کم برخی از این ظروف در واقع حاوی افیون بوده‌اند؛ سنتی دیرپا در مصر باستان که تازه در حال درک آن هستیم.» آنان حتی احتمال می‌دهند که ظرف‌های آلاباستری در آن زمان مترادف با افیون بوده باشند؛ همان‌گونه که امروزه قلیان با مصرف تنباکو هم‌معناست. هرچند این فرضیه هنوز جنبه گمانه‌زنی دارد، اما به‌گفته آنان، «اکنون کاملاً روشن است که مصرف افیون بخشی تثبیت‌شده از زندگی روزمرۀ مردم باستانی بوده است.»
برپایه نمونه‌های بقایای آلی به‌دست‌آمده از مجموعه بابلی موزه ییل و موزه پن، اکنون شواهد کافی وجود دارد که نشان دهد دست‌کم برخی از ظروف آلاباستر مصری پیوند مستقیمی با ذخیره‌سازی، آماده‌سازی و مصرف افیون داشته‌اند؛ کارکردی که فراتر از استفاده‌های عمومی‌تر این ظروف است. این موضوع افقی گسترده‌تر از سنت‌های دارویی و فرهنگی جهان باستان را آشکار می‌کند که هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است.
ظروف آلاباستری مصری امروزه با امضاهای شیمیایی روشنِ تریاک هم در میان نخبگان بیرون از مصر (مانند بین‌النهرین) و هم در بسترهای فرهنگی عادی‌تر درون این کشور (مانند سِدمنت) شناسایی شده‌اند. این یافته‌های تازه، فرضیه‌های دیرین درباره کارکرد این ظروف به‌عنوان محفظه‌های آرایشی یا ابزارهای انتقال پیام‌های خصوصی را که بیش از یک قرن مطرح بود، رد می‌کند.
بر اساس این مطالعه، این ظروف احتمالاً نمادهای استعاری یک سنت فرهنگی متمایز بوده‌اند—نمونه‌هایی از نوعی «برندسازی» باستانی که فوراً تداعی‌گر مصرف تریاک در سنتی چندصدساله بوده است.
انتهای پیام/