به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با موادمخدر؛ دکتر حسین ذوالفقاری با حضور در برنامه استودیو خبر ایرنا ضمن ارائه گزارشی کلی از وضعیت قاچاق موادمخدر در جهان و کشور و تشریح فعالیت‌ها و برنامه‌های ستاد مبارزه با موادمخدر، گفت: ایران (بر اساس پروتکل ۱۹۵۳) یکی از هفت کشور دارای مجوز برای تولید مواد مخدر و صادرات آن در زمینه تأمین نیازهای دارویی است، کشور ما از نظر بین المللی مجاز است که برای تأمین نیازهای دارویی و درمانی خود اقدام به کشت مواد مخدر کند، حتی برای صادرات مواد مخدر برای تأمین نیاز تولید داروی دیگر کشورها هم مجوز برای صادرات موادمخدر(تریاک) را دارد.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: در حال حاضر ما بر اساس نظر آی سی دی در سازمان ملل، مواد مخدر را برای نیازهای درمانی و دارویی وارد می‌کنیم، در طول چند دهه گذشته عمده نیازهای دارویی ما از محل کشفیات مواد مخدر تأمین شده است، یعنی ما تقریباً میانگین سالانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ تن کشفیات موادمخدر (برپایه تریاک) داشتیم که عمده شرکت‌های داروسازی از این استفاده می‌کردند.
وی با بیان اینکه اکنون دو اتفاق افتاده است، ادامه داد: یکی اینکه به دلیل سیاست‌های دولت افغانستان(طالبان) و کاهش کشت مواد مخدر به شدت میزان کشفیات در حوزه ماده مخدر تریاک کاهش یافته، البته در حوزه شیشه و هروئین کشفیات افزایش پیدا کرده است.
ذوالفقاری تأکید کرد: به شدت با کاهش کشفیات مواجهیم، به طوریکه سال گذشته حدود ۲۲۰ تن مجموع کشفیات تریاک کشور بوده است و امسال بر اساس پنج ماه گذشته، میزان کشفیات کمتر نیز خواهد شد.
به گفته وی، میزان مجوز واردات تریاک ما سالانه ۵۰ تن است، حالا اگر فرض کنیم ۱۵۰ تن کشفیات داشته باشیم، در مجموع ۲۰۰ تن تریاک خواهد شد.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: موضوع دوم اینکه خلوص موادمخدر هم کاهش پیدا کرده، یعنی خلوص مواد کشف شده از ۲۶ درصد به حدود ۱۰ درصد رسیده و این نیز یکی از مشکلات است.
وی افزود: از طرفی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تأمین نیازهای دارویی بیمارستانی و اتاق عمل‌ها و مانند آن، سالانه در حدود هزار تن ماده مخدر تریاک نیاز دارد البته بعضی سال‌ها ۸۰۰ تن ، برخی سال‌ها ۹۰۰ و برخی سال‌ها ۷۰۰ تن نیاز وزارت بهداشت بوده است، اگر ما امسال حدود ۲۰۰ تن از محل کشفیات و واردات داشته باشیم، مابقی نیاز برای تولید داروی کشور را چه باید کرد؟
ذوالفقاری با بیان اینکه برای تأمین این مواد، دو راهکار بیشتر نداریم، گفت: یا باید از مجوز قانونی که داریم بر اساس پروتکل‌های بین‌المللی و با رعایت قانون داخلی و کنترل شده، از طریق کشت داخل، این نیاز را تأمین کنیم، یا باید برای واردات بیشتر مجوز بگیریم.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر تصریح کرد: موضوع دیگری که وجود دارد این است که برای همین کلینیک‌ها و مراکز درمانی معتادان هم باید ماده مخدر داشته باشیم، در واقع این‌ها را هم باید مدیریت کرد تا سیر درمان را طی کنند و در حقیقت مدیریت مصرف کنیم.
وی تصریح کرد: اگر همین الان سه میلیون و ۳۰۰ هزار معتاد یا کمتر را در نظر بگیریم برای مدیریت مصرف این افراد به چه مقدار ماده مخدر نیاز داریم؟ با در نظر گرفتن تمام موارد ، به نظر می آید نیاز کشور کمتر از ۱۵۰۰ تن در سال نیست.
ذوالفقاری ادامه داد: کاری با مصرف تفننی و یا افراد با مصرف بالا نداریم اگر به شکل درمانی بخواهیم این مصرف را مدیریت کنیم نیاز کشور این میزان است.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر خاطرنشان کرد: اگر همین یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر معتاد که در کلینیک‌ها برای گرفتن دارو مراجعه می‌کنند را در نظر بگیریم به اضافه آن میزان مصرف درمانی در شرکت‌های داروسازی، حداقل هزار تن نیاز داریم؛ ضمن اینکه بر اساس پروتکل‌ها ما این مجوز را داریم که علاوه بر تأمین مواد مخدر برای نیازهای دارویی داخل کشور، صادرات قانونی هم برای کشورهایی که تولیدکننده نیستند، انجام دهیم و به نوعی درآمدزایی نیز برای کشور داشته باشیم .
وی با اشاره به اینکه در این خصوص جلسه‌ای با حضور رئیس‌جمهور برگزار شده است، افزود: در حال بررسی راه‌های موجود برای حل این چالش هستیم و به وزارت بهداشت اعلام کردیم که میزان دقیق نیاز کشور را اعلام کند، به وزارت کشاورزی هم تأکید شده که از نظر جغرافیایی محیط‌سنجی کند، ضمن اینکه پروتکل‌های مربوطه باید مدنظر قرار گیرد.
ذوالفقاری بیان کرد: همچنین وزارت امور خارجه هم برای پیگیری موضوع مجوز و احیاناً افزایش میزان واردات به همکاری آمده و هماهنگی‌های بین‌المللی را انجام می دهد، اگر بخواهیم مسیر واردات را اولویت قرار دهیم باز هم نیازمند این هستیم که سقف نیاز کشور برای واردات را بالا ببریم.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: در حال بررسی همه مسیرها هستیم و ارزیابی انجام و طرح آماده می‌شود و بستگی دارد ببینیم واردات می‌تواند بهتر جواب کشور را بدهد و هزینه‌های کمتری داشته باشد یا مشکلات کمتری دارد یا نشت کمتری دارد یا بخش داخلی.
گردش مالی سالانه قاچاق مواد مخدر در جهان ۵۰۰ میلیارد دلار است
وی در ادامه گفت: گردش مالی سالانه قاچاق مواد مخدر در جهان ۵۰۰ میلیارد دلار است که رقم بسیار زیاد و قابل توجهی است و به همین دلیل، موادمخدر به اشکال مختلف، کشورهای دنیا را را درگیر خود کرده است، برخی کشورها در زمینه تولید، برخی قاچاق مواد مخدر و برخی هم مصرف و ابتلای افراد درگیر این پدیده هستند.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: براساس آمارهای سازمان ملل، ۳۰۰ میلیون نفر در جهان معتاد (مصرف‌کننده دائمی) هستند همچنین براساس آمارها، آمار جهانی معتادان در سال ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است.
ایران در کنار هلال طلایی تولید موادمخدر قرار دارد
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران تاکنون در مسیر مبارزه با قاچاق مواد مخدر، چهار هزار شهید و ۱۲ هزار جانباز داشته است، براساس آمار رسمی سال ۱۳۹۴، دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در کشور معتاد قطعی (مصرف‌کننده دائمی) هستند و یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر هم به صورت تفننی موادمخدر مصرف می‌کنند.
ذوالفقاری عنوان کرد: امسال در حال انجام یک آمارگیری از جامعه معتادین کشور مبتنی بر شیوع شناسی و نوع مصرف هستیم که نتایج آن به زودی مشخص می‌شود.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: براساس یک گزارش تحقیقاتی و پژوهشی که در سال ۱۴۰۱/۱۴۰۲ انجام شده، آمار معتادان قطعی کشور سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفر و آمار معتادان تفننی یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر ذکر شده است. (البته این آمار ملاک ستاد مبارزه با موادمخدر نیست هر چند که قابل استناد و درست است).
ستاد مبارزه با موادمخدر، سیاستگذار و هماهنگ‌کننده است
وی در ادامه با اشاره به نقش ستاد که ریاست آن را رئیس‌جمهور برعهده دارد، گفت: ستاد در حوزه مبارزه با موادمخدر نقش سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، هماهنگی و در نهایت نظارت را برعهده دارد.
ذوالفقاری افزود: در بحث مبارزه با موادمخدر دستگاه‌های مختلفی از جمله نیروی انتظامی، وزارت کشور، قوه قضاییه و … فعالیت دارند و نقش ستاد در این زمینه ایجاد هماهنگی میان این دستگاه‌ها در زمینه انجام مأموریت‌هاست که مانع از انجام موازی کاری شود.
به گفته ذوالفقاری، جمهوری اسلامی ایران در زمینه مبارزه با موادمخدر، درمان اعتیاد و پیشگیری از ابتلا به این پدیده شوم، در ردیف کشورهای برتر و پیشرو جهان قرار دارد.
حوزه درمان اعتیاد با هدف افزایش راندمان و اثربخشی متحول می‌شود
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: حدود ۲۰ سال پیش مراکز و درمانگاه‌های ترک اعتیاد در کشور به عنوان یک اقدام جدید و مؤثر ایجاد شد که در واقع یک رویکرد جدید نسبت به مسئله مواد مخدر بود.
وی افزود: پیش از آن اعتیاد را جرم می‌دانستیم ولی از زمانی که مراکز درمانی ماده ۱۵ راه‌اندازی شدند، فرد معتاد دیگر مجرم نیست بلکه بیمار محسوب می‌شود.
ذوالفقاری یادآور شد: برخی از این مراکز در زمینه درمان معتادین، موفق بوده و خوب عمل کردند به این معنی که مانایی افراد در عدم مصرف بسیار خوب شد و البته برخی از مراکز هم به دلیل داشتن نگاه اقتصادی، فرآیند درمان را کامل انجام ندادند، یعنی صرفاً مصرف متادون یا پرنوفین و شربت تریاک را تجویز کردند.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه موضوع مواد مخدر و اعتیاد بسیار پیچیده است، خاطرنشان کرد: به همین دلیل با انجام یک کار تحقیقاتی، پژوهشی گسترده با افراد صاحب‌نظر به یک جمع‌بندی و رویکرد جدید در خصوص این کلینک‌ها رسیدیم که این مبنای عمل خواهد بود.
وی تصریح کرد: برهمین اساس افراد معتاد به سه دسته تقسیم و برای هر یک دستورالعمل خاصی طراحی شده است. گروه نخست افرادی که در آستانه اعتیاد قرار دارند و باید فوراً تحت درمان قرار گیرند.گروه دوم، افرادی که در حال مصرف هستند اما امکان درمان آن‌ها وجود دارد و می‌توان طی یک دوره کوتاه آن‌ها را بهبود کامل داد و گروه سوم افرادی که دیگر به دلیل شرایط جسمی، سن و سال و … قادر به ترک مواد نیستند و لازم است مصرف آن‌ها تحت نظارت و کنترل متخصصان باشد.
ذوالفقاری تأکید کرد: این رویکرد خیلی مترقی و آگاهانه و برگرفته از تجارب کشورهای موفق و تجارب داخلی است که برای آن باید سازو کار تعریف شود و اکنون در حال انجام همین کار هستیم.
دهکده‌های امید به زندگی با رویکردی علمی جایگزین مراکز ماده ۱۶ می‌شود
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به اینکه قرار است دهکده‌های امید به زندگی با رویکردی علمی جایگزین مراکز ماده ۱۶ شوند، گفت: برای انجام این مهم، بخش فیزیکی مراکز ماده ۱۶ (ویژه معتادان متجاهر) و با تغییراتی به فضای درمانی و بازتوانی مجهز و ۱۰ تا ۱۵ روز آینده نهایی و برای اجرا ابلاغ می‌شود.
وی افزود: مراکز ماده ۱۶ مربوط به معتادان متجاهر و فاقد سرپناه است، قانون‌گذار گفته آن‌ها باید به مراکزی که تقریباً تحت عنوان مراکز درمان اجباری و دور از شهر و با شرایط خاص هستند؛ منتقل شوند.
به گفته ذوالفقاری، یک بخش هم به عنوان اشتغال که به لحاظ فیزیکی جدا از محدوده و فضای قبلی است و سوم اینکه با کمک خیرین بخش خصوصی، بخش اشتغال را گسترش دهیم تا ماندگاری افراد بیشتر شود.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر اظهار کرد: قصد داریم مسئولیت اصلی این مجموعه به دلیل قابلیت و شرایط کاری را به شهرداری‌ها بسپاریم.
وی ادامه داد: ۹۳ مرکز ماده ۱۶ در کشور داریم و در خصوص تعداد دهکده‌ها طراحی ویژه‌ای با ظرفیت‌های مختلف ۵۰۰، ۱۰۰۰ تا هزار و ۵۰۰ نفر انجام شده است ضمن اینکه هفت استان کشور (ایلام، چهار محال و بختیاری، کهگلیویه و بویر احمد، مرکزی، بوشهر و خراسان جنوبی و سمنان) فاقد مراکز ماده ۱۶ (درمان معتادان متجاهر) هستند.
ذوالفقاری بیان کرد: بحثی درباره کشت گیاهان مخدرپایه داریم و یک بحث روی تریاک است و یکی هم شاهدانه و شقایق الیفرا است که این‌ها را باید از هم جدا کرد چرا که برخی کشورهای مجاز آن را کشت می‌کنند و این توسط خود کشاورزان قابل استحصال نیست بلکه از محل مزرعه کلاً باید جمع‌آوری و به کارخانه انتقال داده شود و چندین نوع محصول از این‌ها به دست می‌آید که فقط مخدر نیست.
وی افزود: این گیاهان حتی برای وسایل آرایشی، موضوعات درمانی، پتروشیمی و بسیاری از قسمت‌ها محصولاتی که به دست می‌آید قابل استفاده است.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر ادامه داد: مسئله تریاک جدا است ضمن اینکه کشت غیرمجاز نیز ممنوع است و اکنون نیز در لایحه جدید موضوع کشت غیر مجاز، تشدید مجازات دارد؛ اگر بنا باشد که ما برای تأمین نیازها کشت داخلی داشته باشیم قطعاً در چارچوب پروتکل‌ها باید باشد کنترل شده، و بر مبنای طرحی که توسط وزارت کشاورزی در مناطق جغرافیای تعیین خواهد شد انجام می‌شود.
پیشگیری مبتنی بر فراگیری و پایداری اقدامات، مهمترین راهکار مقابله با موادمخدر است
وی گفت: در حوزه برخورد با اعتیاد، مبارزه جایگاه خود و درمان هم جایگاه خود را دارد اما مهم ترین اصل در این زمینه پیشگیری است.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر افزود: اگر ۱۶ یا ۱۷ میلیون دانش‌آموزی که داریم حداقل از کلاس ششم ابتدایی، به عنوان سفیر مبارزه با موادمخدر عمل کنند، نتیجه‌ای غیرقابل باور خواهد داشت چراکه آگاهی‌سازی در این حوزه باید از سنین کودکی آغاز شود، گاهی ممکن است یک استاد یا یک معلم با توجه به موقعیتی که دارند با پنج دقیقه وقت گذاشتن جوانان و مردم را نسبت به این موضوع آگاه کنند.
ذوالفقاری ادامه داد: خیلی از این بچه‌ها در اثر ناآگاهی به چاه افتاده‌اند، پیشگیری، باید مبتنی بر فراگیری و پایداری اقدامات باشد و با این رویکرد دنبال شود، گاهی صحبت یک معلم، یک روحانی یا یک استاد دانشگاه ، روند زندگی را متحول کرده و مسیر رفتار اجتماعی را تغییر می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: با دوستان در حوزه‌های مختلف از جمله وزیر آموزش و پرورش، رئیس سازمان صدا و سیما، وزارت ورزش و صمت جلساتی در همین خصوص داشته‌ایم.
نماینده رئیس‌جمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در نهایت به یک مثال و تجربه در این خصوص اشاره کرد و گفت: استاندار همدان در مورد معتادان بی سرپناه، آن‌ها را بین دستگاه‌های استان (هر دستگاه ۱۰تا ۱۲ نفر) تقسیم کرد و مسئولیت را به دستگاه ها سپرد که نتیجه آن بسیار موفق و قابل توجه بوده است.
انتهای پیام/